Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/67

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

na ręce całe i na palce, robione w taki sposób, aby się wedle grubości rąk i palców rozchodziły. Bronić one musiały od cięcia. Należą tu także podwójne guzy, zapinki z dwóch guzów połączonych z sobą składające się, szpilki złote lub ociągane blaszką złotą, wkładane niekiedy do urn paciórki, sprzążki najrozmaitsze, szczypczyki, zapinki i różne ozdoby pomniejsze, których użytku oznaczyć dziś trudno. O tém wszystkiém poniżéj, przy trzeciéj epoce obszerniéj powiemy jeszcze.
W Czechach, równie jak u nas, znajdowano wielką ilość podobnych sprzętów bronzowych. Wylicza je i w części rysuje J.-E. Vocel (Tab. I, 11 — 12.). Są tu iglice bronzowe (style), rytowane [i][1] zupełnie gładkie, zapinki różnego rodzaju (fibiae) do sukni, naręczniki, pierścienie (których wiele pod Ginec odkopano), naszyjniki, ozdoby spiralne, i t. p. Pod Giczynem znaleziono naszyjnik jeden złoty, — w urnach pod Skalskiem zwitek misterny z drótu złotego. Uderza szczególniéj wielce ozdobny napierśnik, odkopany pod Zelenic, składający się z blachy rytéj sztucznie, od któréj wiszą na łańcuszkach kulki i blaszki bronzowe.
Tu jeszcze wspomnieć należy, w Czechach tylko podobno znajdowane: sierpy, bronzowe, starożytne małe (strigilis), może do jakich obrzędów pogańskich używane (Vocel T. III, 7.), i nożyce bronzowe, nakształt zwykłych owczarskich zrobione, które do grobu niewiastom kładziono (Vocel T. III, 4.).
Jedyném prawie w swoim rodzaju, jest naczynie, rodzaj kociołka bronzowego, którego pozostały wierzch tylko zachował się w Czeskiém Muzeum, wykopany w r 1771 w blizkości Podmokl, pełen pieniędzy złotych, do ośmdziesięciu funtów ważących (Zobacz d-ra Kalina von Jätzenstein: Böhmens heidnische Opferplätze, Gräber und Alterthümer.).

Wszystkie wyroby téj epoki dość są już ozdobnie wykonane, z widoczną myślą o piękności, o wdzięku, z intencyą ornamentacyi wykwintnéj. W wyborze ozdób, pojęcie linii, daleko jest już wy-

  1. Przypis własny Wikiźródeł  Najprawdopodobniej brakuje spójnika i.