Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/61

w innych stronach przeważnie dowodzi. Uderza nietylko podobieństwo, ale jednostajność form w sprzętach, porównanych do pomników u Kruzego, i w zachodniéj Słowiańszczyźnie; budowa tylko mogił, w których śladu kamieni niéma, jest różna i mniéj kunsztowna. W ostatnich mogiłach, odkryte maleńkie krzyżyki, niekoniecznie epokę Chrześcijańską oznaczają, gdyż godło to i poganom było znane, i przez nich przejmowane chętnie, jako amulet od Chrześcijan. Pan Saweljew zauważył, że sprzęt bronzowy tych wykopalisk, jest całkowicie podobny kształtem do srebrnych zwojów, pierścieni i bransolet, wyrabianych na Wschodzie. Fakt ten dowodzi, że starzy Słowianie, w ciągłych ze Wschodem stosunkach i pokrewni ludom Wschodu, przenieśli z sobą, aż ku Adryatykowi i nad brzegi Renu, wyroby swéj dawnéj ojczyzny. Zabytki tego rodzaju, daleko w Europę sięgające, wskazują, jak się rozciągały osady i wpływy ludów Słowiańskich.
 Zabytki z epoki bronzu ze Scytyi odkopane w kurhanach i rudniach Syberyi przez p. Frołowa, a dziś znajdujące się w Ermitażu, dosyć są liczne. Z kurhanu między rzekami Tulbą a Irtyszem mamy parę bronzowych strzemion (12 — 13); tamże znaleziono piękną bronzową nakrywę, z wypukłą rzeźbą, sześć łosiów wyobrażającą (14). Nakrywa obwinięta w żółtą tkań bawełnianą, leżała pod prawą ręką szkieletu, w mogile na górze Kreml pod rudniami Buchtarmińskiemi. Inne wieko (15) z Kuźniecka, na południe od Tomska dobyto, zkąd też para pozłacanych bransolet (16). Bronzowe noże, szczątki pocisków, rzeźby wystawujące konie, ptaki, (orzeł z głową ludzką na piersi), uzdy, kółka, i t. p. dosyć obficie tu dostają po mogiłach. Znaleziono także płaskorzeźbę wyobrażającą myśliwca z dwóma psami i mieczem w ręku, i statuetkę z ostro-zakończoną czapką. Wszystkie te zabytki, których liczba stosunkowo do poczynionych dotąd poszukiwań bardzo jest znaczna, wskazują, że ku północy epoka bronzu dłużéj się