Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/47

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

XIV. Wałeczki, zawsze nieco stożkowatego kształtu, niemogące być pozostałością otworów młotowych, jak utrzymuje Tyszkiewicz, gdyż otwory te wyraźnie są świdrowane. Ku czemu służyć mogły, niepodobna dziś odgadnąć. Bywają długie od trzech ćwierci cala, do cali dwóch, pospolicie z serpentynu i nerkowca. Na bokach ich są ślady jakiegoś toczenia w linijach spiralnych gęstych, i drobnych, osnuwających je do koła.
W końcu cieńszym miewają średnicy niekiedy mniéj niż pół cala, a koniec ten bywa wklęsły i starannie oszlifowany, w grubszym zawsze odłam nieregularny, okazujący jakby były od większéj bryły odbite. Zbiór Pawłowskiego miał ich do dwudziestu. Że się znajdują i w Czechach, świadczy J.-E. Vocel (Tab. I. 10).
XV. Guzy i paciórki kamienne. Paciórki mają kształt kółek płaskich z rębem wypukłym, lub postać gruszkowatą. Obok nich i razem z niemi trafiają się podobne, różnéj wielkości gliniane wypalane paciórki. Wedle wszelkiego podobieństwa, służyły do stroju, przywieszano je do pasa, noszono może na szyi[1].
XVI. Kule, doskonale okrągłe i oszlifowane bardzo starannie, także się w grobach starych trafiają; widzieliśmy z nich jedną około cala średnicy mającą, z kamienia białawego. Zobacz Czeskie, u J.-E. Vocel'a (T. I, 6).
Badacze starożytności Duńskich, liczą jeszcze do sprzętów kamiennych:
XVII. Kamienie probiercze (Probiersteine);

XVIII. Żarna (Kornquetscher), u nas o ile wiemy, nieznajdowane; a w ostatku, do najciekawszych pomników téj epoki należące,

  1. Najniezawodniéj noszono; ponieważ znajdowałem na kilkudziesięciu kościotrupach, pod czaszką; nigdy u pasa.Przyp. A. H. K.