Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/35

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

kszą izbę wewnątrz zawierający (może izbę i szyję), obwiedziony kamieniem. Jeden z kościotrupów odkrytych przez podróżnego, miał na piersiach cztery czaszki, złożone jedna w drugą, a obok niego znajdował się szkielet osoby młódszéj ze wszystkiemi zębami.
Mogiły tego rodzaju, z kamienia budowane, znaleziono także na Żmudzi w okolicy Kroż, blizko źródeł Windawy; lud okoliczny zwał je grobami olbrzymów Mylżyniu Kapaj, (u Łotwy, podobne zowią się Milsu Kappi). W jednym z nich, nad Okmianą, bardzo porządnie zbudowanym z kamienia, znaleziono kości ludzi i koni.
W Inflantach dr. Kruse, poszukując starożytności, trafił na dosyć znaczną ilość grobowców, z wieku kamieni (graeber unter Steinquadraten), i w nich najciekawsze odgrzebał pamiątki, bo pospolicie mogiły tego rodzaju obfitują w sprzęt różny kamienny, broń i ozdoby stroju. Niewszystkie jednak okładane kamieniami, przez niego badane mogiły, do téj się epoki odnoszą. W wielu ciała znajdowały się niepalone, w północno-południowym kierunku pokładane i bogato strojne. Najważniejsze z nich doskonale skryte, dopiéro Dźwina podrywając brzegi w r. 1837 odkryła. (Zobacz rysunki wielkiéj ilości grobów, w Necrolivonica). Ślady grobowców, wielkiemi głazami okładanych, widział dr. Kruse nad Dźwinką, ku Selburgowi, pod Lipawą, Kapschten, w Dondangen i Aszerode. Pomiędzy niemi były i takie, które do epoki kamiennéj odnosić się niemogły, bo w nich stal i żelazo znajdowano.
W Prusiech nie brak mogił z wielkich kamieni budowanych, odnoszących się do epoki pierwotnéj, na wierzchu ich pospolicie układane były kamienie mniejsze w kształcie gwiazdy, a pod usypem z ziemi, znajdowała się izbica kamienna. Hartknoch wspomina grobowiec taki kamienny, pod Kuglak w Samlandyi, w którym żadnych urn nieznaleziono (Dissertatio XIII, 192). Okrywał go wysoko sypany wzgórek.