Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/310

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Zbiór Masch’a składa się z sześćdziesięciu sześciu złamków, dających się podzielić na kilka rodzajów. Większe bogi wszystkie są postaciami wielce niezgrabnemi, w które powlepiano tylko kształtnie i umiejętnie modelowane twarze, a z tyłu płaskorzeźby, ozdoby i figurynki najpiękniejszego stylu starożytnego.
Takiemi tu są Radegast, po kilkakroć się powtarzający, a od reszty foremniejszy, zawsze z ptakiem na głowie i byczą głową na piersiach, (1. 2. 3. 7.). Twarz jego jest raczej źwierzęca niż ludzka, zwłaszcza z ust szeroko rozkrojonych, lwią przypominająca. — Tułów, ręce i nogi, foremniejsze i mniéj uszkodzone, niż innych bożków, jednakie są prawie z wizerunkiem u Potockiego. Modelowanie ciała, w dwóch figurkach nie złe; trzeci (3) klocowaty, ale lwia twarz pięknie zrobiona i gęś na głowie zręczna; reszta za to nieforemna.
Wodhan (4), jest téż bryłą stopioną i niekształtną, choć twarz ma śliczną, a obtopienia kruszcu obwiniać o zniszczenie pierwotnéj formy nie można, gdyż nie zatarło ani napisu, ani śladu wyrytych na sukni z obustron wężów. — Tegoż charakteru jest Podaga, z lwią tarczą, w promieniach, czy w kolcach cały, niezgrabny, a z tyłu mający twarz piękną i dobrego stylu.
Toż samo daje się postrzegać w słupku z kolcami i twarzą brodatą, pięknie modelowaną, na któréj stoi początek modlitewki da Perkuna (Perkunust). Twarz zwierzęca z tyłu znajdująca się, nie źle także zrobiona.
Napis wyczytany przez Masch’a i Thunmann’a, szczególną zwraca uwagę: brzmi on podobnie jak w Łasickim; dodatek zaś En Romau, mający oznaczać że czczony był w Romowe, nie jest ani po słowiańsku ani po litewsku; gdyż powinnoby być I Romau.
W tymże sposobie utworzone są: Nemisa, podobny do Radegast’a, i na wzór jego z orłem na piersi w miejscu byczéj głowy i jakiémś stworzeniem (ptakiem) na głowie; — Zislbocg (8.), Jpa-