Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/400

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gną w stronę Gdańska, a mianowicie z Szczecina przez Chojnice do Grudziądza. Skrzyżowaniu się tych linii kolejowych zawdzięczają swój stosunkowo wielki rozwój Chojnice. Po prawej stronie Wisły tory poprzeczne są liczniejsze. Przedewszystkiem z Torunia wychodzi bardzo ważna linia przez Wąbrzeżno i Iławę do Ostródy, a stąd w głąb Prus Wschodnich; nadto z Grudziądza przez Brodnicę do Lidzbarku i Mławy, z Kowalewa przez Chełmżę i Unisław do Fordonu, a stąd do Bydgoszczy, i z Kornatowa (nad drogą toruńsko-gdańską) do Chełmna. Nadto istnieje związek bezpośredni między Malborkiem a Elblągiem. Długość wszystkich torów kolejowych w Prusach Zachodnich

Grudziądz. Od strony Wisły.

wynosi 1,469 kilometrów, a więc znacznie mniej, niż w W. Ks. Poznańskiem, jakkolwiek obszar Pruz Zachodnich jest znacznie większy. Na 1,000 kilometrów kwadratowych przypada w Prusach Zachodnich 58,8, a na 100,000 mieszkańców 97,9 klm. toru.
Zaprowadzenie kolei żelaznych ułatwiło komunikacyę między wielkiemi środowiskami handlowemi a resztą kraju i dalszemi okolicami, ale nie wywołało żadnego przewrotu w stosunkach handlowych zachodnio-pruskich. Głównemi arteryami i podstawami ruchu handlowego pozostały, jak były od wieków, Wisła i morze, — Wisła, znosząca na swym szerokim grzbiecie do Prus Zachodnich produkty swego rozległego a urodzajnego dorzecza,