niu stolicy krzyżackiej do tej miejscowości. Nadto istniał tuż nad Nogatem jeszcze zamek trzeci z charakterem czysto fortecznym, który rozebrano za czasów pruskich. W b. rezydencyi Krzyżaków urzędował po r. 1466 wojewoda malborski i od tego czasu, aż do zajęcia ziemi pruskiej przez Prusaków, utrzymywano zamek w dawnej postaci. Rząd Fryderyka II i jego następców obchodził się
z tem arcydziełem architektonicznem po barbarzyńsku; utworzono na dole stajnie i warsztaty rzemieślnicze, u góry salę musztry, ostatecznie zaś postanowiono rozebrać gmach cały, i tylko nieszczęśliwe dla Prus wojny napoleońskie uchroniły go od zburzenia. Po wojnach tych odezwały się w kołach prywatnych protesty przeciw wandalizmowi władz, i ostatecznie zdecydowano się na odnowienie głównego zamku, t. j. właściwej rezydencyi w. mistrzów, nie
