Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/264

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Statystyka obu dyecezyi z r. 1902 wykazuje: 546 kościołów parafialnych, 134 filialnych, 148 kaplic, 43 altaryi; księży było 771, kleryków 114, zakonnic 395, wiernych 1,311,568.
Ogólne stosunki wyznaniowe w Poznańskiem scharakteryzowaliśmy już w rozdziale o ludności. Do wielkiej liczby rycin najważniejszych kościołów w Księstwie, które umieściliśmy już w ciągu tego opisu, dodajemy tylko jeszcze jedną — wielkiego kościoła romańskiego w Inowrocławiu (ryc. str. 240), który, niezupełnie słusznie, uchodzi za najwspanialszą i najpiękniejszą z świątyń nowych w Poznańskiem.
Ogromna większość ewangelików w W. Księstwie należy do kościoła zreformowanego, utworzonego pod rządami króla Fryde-

Poznań. Biblioteka Raczyńskich.

ryka Wilhelma IV, przez połączenie wyznania luterańskiego z kalwińskiem. Luteranów jest w W. Księstwie, jak wogóle w Prusach, niewielu, kalwinów jeszcze mniej. Z wyznań innych, najwięcej rozpowszechniony jest anababtyzm, posiadający zwolenników zwłaszcza wśród kolonistów niemieckich. Organizacya kościoła zreformowanego opiera się na stosunkach hierarchicznych katolickich, z zastosowaniem do organizacyi państwowej. W Poznańskiem na czele kościoła ewangelickiego stoi generalny superintendent, któremu podlegają superintendenci, posiadający mniej więcej