Strona:Mojżesz Mendelssohn.pdf/37

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Mendelssohn dowiódł nawet, że za czasów talmudu poczyniono zarządzenia, aby się ustrzec od grzebania pozornie nieżywych.
To wywołało już zupełny przedział między Mendelssohnem a fanatykami.
W sześć lat później t. j. r. 1778. ogłosił Lessing swoje arcydzieło, dramat pod tyt. „Natan mędrzec“, w którym w najpiękniejszem świetle idealizuje żydów i judaizm, biorąc wzór z Mendelssohna.
Żadna książka może nie przyczyniła się tyle do usunięcia głęboko zakorzenionych przesądów, jak właśnie to udatne dzieło Lessinga.
Mimo to rzekomo pobożni żydzi berlińscy nie uznawali bynajmniej zasługi Mendelssohna, bez którego zapewneby nie było i „Natana“.
Ale takie zapoznawanie zasług nie mogło wpłynąć na przygnębienie lub rozgoryczenie tak wielkiego ducha; on dalej pracował niezmordowanie nad umysłowem podźwignieniem współwierców.
Dokonał on tłómaczenia biblii na język niemiecki i ułożył komentarz, z razu przeznaczywszy to wprawdzie do użytku dla własnych dzieci, ale później oddał je także do druku, aby było przystępnem dla całego społeczeństwa. Tłómaczenie to obudziło żywe zajęcie nietylko w Niem-