Strona:Matka i dziecko w obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego.djvu/067

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Na wyspach Fidżi, w dniu odpadnięcia pępowiny, odbywa się uroczysta uczta, na której podczas błogosławieństwa pokarmu dziecka modlą się na jego zdrowie i szczęście. U Ainów nosi ją matka przez całe życie na piersi i kładą z nią do grobu, w Chinach, Japonji starannie opakowaną pępowinę nawieszają na szyji dziecka albo kładą mu do trumny. U innych ludów wschodnich przechowują ją przez kilka lat i dają dziecku, aby się powiodło we wszystkiem, czego się podejmie.
Na obu półkulach ziemi przypisują pępkowi wielkie znaczenie, „chronić on ma od niebezpieczeństwa, sprowadzać szczęście i rozbudzać siły duchowe“, służy także za środek do poznania, jakiego rodzaju będzie dalsze potomstwo. Z ilości węzłów, naczynionych na sznurze pępkowym, wieśniaczki z okolicy Bochni wysnuwają wróżbę, „ile położnica będzie miała jeszcze dzieci w przyszłości“.
W Krakowskiem ilość węzłów naczyniowych na pępowinie (wewnętrznej stronie łożyska) oznacza ilość przyszłych porodów. Przesąd ten znany jest na Ukrainie, w Lesie frankońskim, w Islandji. Po ilości skrętów na pępowinie poznają i Żydzi, ile potomków w przyszłości wyda położnica na świat.
Nawet przy ucinaniu pępowiny spotykamy analogiczne zwyczaje u wielu ludów na tej i na tamtej półkuli. Hieronim Spiczyński w książce „O ziołach i o mocy ich“ (Kraków 1534) powiada: „gdy się już urodzi niemowlątko, natychmiast ma pępek obrzezać na trzy palce od ciała daleko“, gdyż „jako długo pępka urznąwszy zostawi, tak też język będzie u otroka krótki, albo długi“. Marcin Siennik w Herbarzu (Zielniku wydanym w Krakowie 1508.) dodaje, że „to baśń“.
Odcinając pępowinę, baczą u nas, aby położyć ją na takim przedmiocie, który ma mieć związek z przyszłem zajęciem noworodka. Orzy narodzeniu Adama Mickiewicza akuszerka Mołodocka położyła pępowinę jego na książce i na niej ją ucięła, w tym celu, aby nowonarodzony był rozumny. Przy połogu babki z prawego brzegu Niemna „starają się przeciąć pępek na książce, aby dziecko było rozumne“.
Na Ukrainie i u Serbów mahomatańskich ucinają pępek na książce, „aby chłopiec był piśmienny“, zaś na Wołyniu położywszy ją na przedmiocie, mającym związek z przyszłym zajęciem noworodka.
Na Podolu i w gubernji charkowskiej ucinają pępowinę zazwyczaj w odległości trzech palców od brzucha, u chłopców na