Strona:Matka i dziecko w obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego.djvu/053

chanicznymi, w celu rozerwania pęcherza płodowego i „wyrzucenia dziecka“ z łona matki. Na wypadek ciężkiego porodu kobietę w powiecie Tomaszowskim trzęsą lub jej ugniatają brzuch kolanem i kułakami, a czynność tę spełnia zazwyczaj mąż.
 Gdy znachorka z okolic Tykocina oświadczy, że płód leży w łonie matki odwrócony, wtedy „matkę zaczepiają za nogi postronkiem i podnoszą do góry, a środek ten sprawiać ma, że „dziecko usunąwszy się, łatwiej przybiera prawidłowe położenie“. Równie okrutny jest zwyczaj podnoszenia rodzącej za nogi w górę i potrząsania całem ciałem, w mniemaniu, żo to dziecię „przyrośnięte“ oderwie się od łona matki i poród przyspieszy.
 W razie nieprawidłowego położenia płodu, np. przy wypadnięciu rączki lub nóżki, babkujące u nas wieśniaczki pociągają za nie w tej myśli, że tym sposobem ułatwią i przyspieszą poród. Babki ukraińskie „chwytają położnicę za nogi, podnoszą ją do góry i trzęsą z całych sił, aby położenie się zmieniło“, przyczem ciągną nieraz za rączkę lub nóżkę tak silnie, aż oderwą.
 Dla przyspieszenia porodu uciekają się na Rusi do praktyk mających na celu bezpośrednie wyrzucenie lub wytrząśnięcie noworodka: „dwie baby biorą ją i stawiają na nogi, jedna z nich, podtrzymuje położnicę z przodu za ręce, a druga z tyłu uderza ją kolanem w plecy“, każą jej przytem skakać przez ławkę albo z przypiecka na ziemię, wreszcie podobnie, jak w Styrji, „trzęsą położnicą lub ciągną za nogi“.
 Mosza (babka, akuszerka) na Huculszczyźnie „układa położnicę nogami do góry na desce, opartej ukośnie jednym końcem do łóżka, a drugim do ziemi. Mosza obraca płód palcami w kierunku biegu słońca aż go obróci głową ku ujściu“, a płód wychodzi. (W. Szuchiewicz Huculszczyzna, Kraków 1908 IV. 322).
 Włościanki rosyjskie jeszcze w drugiej połowie XIX w. starały się skakaniem wyrzucić z siebie noworodka, a babki kładły je potem na desce i potrząsaniem ciała rodzącej miały przywrócić macicy jej dawne położenie. (Krebel Volksmedizin verschiedener Stamme Russlands w H. Plossa i P. Bartelsa Das Weib Leipzig 1908 II. 142).
 Stare kobiety wiejskie, zajęte przy połogach Estonek, starają się przyspieszyć poród zawieszaniem rodzącej na ramionach, potrząsaniem jej, gnieceniem ciała itp. rękoczynami. (J. Alksnis Materjalien zur lettischen Volksmedizin Ploss—Bartels das Weib loco citato II. 146). Dla ułatwienia porodu posługują się Łotyszki w inflantach następującymi śposobami: „Kładą na środek izby spodnie męża albo ożóg i łopatę do chleba i każą położnicy