Strona:Matka i dziecko w obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego.djvu/032

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i na Rusi, w Serbji i Bułgarji, w Chorwacji i Slawonji, w Czechach i Niemczech, u Litwinów i Łotyszów, w Anglji i Irlandji, u Turków i Żydów.
Lud nasz, ukraiński i rosyjski, zarówno jak południowo-słowiański jest tego przekonania, że niespełnić kobiecie w stanie odmiennym tego, czego „zabagnie“, pociąga za sobą nieszczęście albo jakiś przypadek, wyrażający się najczęściej w pogryzieniu przez myszy odzieży odmawiającemu.
W lubelskiem powiadają, że nie należy nigdy odmawiać brzemiennej, jeżeli o co prosi. Ktoby jej odmówił, myszy potną mu suknie. „Lud radzyński wierzy, że rzecz, o którą nadaremnie prosiła kobieta w odmiennym stanie, zjedzą myszy[1].
Kto odmówi prośbie lub zachceniu włościanki ukraińskiej, „temu myszy pojedzą“ odzienie. Kto brzemiennej kobiecie nad Niemnem odmówi czego, „temu myszy wszystko ciąć będą“. Podobny przesąd istnieje u Romańskich ludów. Żydówce w ciąży nie wolno żadnej prośbie odmawiać, bo temu, ktoby tak postąpił, myszy zniszczyłyby ubranie.
Starożytny zwód praw irlandzki (Seuchus Môr, z VIII. wieku) uwaza niezadowalnianie zabażek za czyn karygodny. Zdania tego był staroindyjski lekarz Susruta (Ajur-weda) Soranus, zasady tej przestrzegają cywilizowane ludy w Europie, niemniej plemiona pierwotne n. p. Indjanie Ameryki północnej z nad Orinoka. Nakaz ten obowiązywał już w starożytnym Meksyku i Grecji, gdzie od zaspokojenia życzeń matki czyni się zawisłem zdrowie i szczęście dziecięcia. Zadośćuczynienie pragnieniom brzemiennej uważali i Żydzi — jak świadczy Talmud — za rzecz świętą. Nie tylko Europejczycy, ale także ludy Azji, Afryki, Archipelagu malajskiego i in. dogadzają kobietom w ciąży. Zabranianie im czegokolwiek sprowadziłoby u potomstwa różne choroby i ułomności.
Zwyczaj rozpowszechniony na wszystkich stopniach kultury od dzikości do cywilizacji, że kobiecie w odmiennym stanie nie wolno niczego odmawiać, ma podkład fizjologiczny, owe zachcenia bowiem pochodzą z podrażnienia ustroju nerwowego brzemiennych, stąd u wszystkich ludów mógł się samodzielnie rozwinąć nakaz zaspokajania pragnień ciężarnej.

Doświadczenia i fizjologja pouczają nas o różnych „zachciankach“, jakie miewa kobieta w ciąży. Osobliwsze te skłonności n. p. do pewnych potraw i napojów, nieraz dla niej szkodliwych lub niedostępnych, mają być — jak lud powszechnie utrzymuje — zaspokojone, w przeciwnym bowiem razie ponosi matka i dziecię szkodę na ciele lub duszy.

  1. Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku; powinno być – cudzysłów zamykający.