Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/503

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

cza, płaszcz gumowy, nieprzemakalny.

Regiens, łć., przełożony zakładu naukowego duchownego; zarządzający kancelarją konsystorską; r. chori = dyrektor chóru.

Regient, łć., panujący w zastępstwie monarchy w czasie jego małoletności, dłuższej choroby lub nieobecności; tymczasowy zawiadowca spraw państwa — p. Rejent, zarządzający, zawiadowca; dyrektor, naczelnik; r. kancelarji: aktuarjusz, pisarz sądowy, protonotarjusz; nazwa wielkiego brylantu ważącego około 137 karatów.

Regiesta, łć., chronologicznie uporządkowany spis dokumentowi wraz z podaniem krótkiej treści miejsca przechowania, lub pisma a. dzieła, gdzie zostały przedrukowane.

Regiestr, łć.p. Rejestr.

Regiestrator, łć., układający regiestry, spisywacz; r. kolegjalny w Rosji: najniższa ranga cywilna; czternastej klasy.

Regiestratura, Registratura, łć., wykaz spraw karnych, jakie miał podsądny; kontrola papierów urzędowych, wchodzących do biura i, wychodzących z niego; oddział zarządu, gdzie się przechowują akta.

Regiestrowiec, łć.p. Rejestrowiec.

Regiesty, łć.p. Regesta.

Regiment, łć., rząd, władza, zwierzchnictwo; dowództwo, komenda; pułk jazdy lub piechoty.

Regimentarstwo, łć., urząd regimentarza; regimentarz z żoną.

Regimentarz, łć., w dawnej Polsce wódz, zastępujący hetmana, dowódca części wojska, komendant, wódz rycerstwa skonfederowanego.

Regimentarzować, Regimentarzyć, łć., być regimentarzem.

Registrator, łć.p. Regiestrator.

Regjon, łć., okrąg, okolica, kraina, pas, strefa; warstwa powietrza; sfera.

Reglament, fr., regulamin, przepisy, urządzenie.

Reglamentacja, łć., urządzenie; rozporządzenie; kontrola policyjno-lekarska nad prostytucją.

Regnant, łć., panujący, monarcha.

Regnikolarny, łć., dotyczący mieszkańcow państwa: r-a deputacja delegacja, wybierana ze strony Austrji i Węgier celom wydania wspólnych rozporządzeń, zarządzenia podatków i t. d.

Regradacja, łć., zdegradowanie, odjęcie czci i praw.

Regres, łć., cofanie ś.; możność poszukiwania na poręczycielu, żyrancie, wspólniku — zwrotu strat poniesionych.

Regresja, łć., uwstecznienie; powtórzenie w mowie tego, co już w niej powiedziano, lecz w porządku odwrotnym, np. trzeba jeść aby żyć, a nie żyć, aby jeść.

Regresywny, łć., wsteczny; r-a metoda = metoda uczenia rozczłonkowująca, rozwijająca. analityczna.

Regulacja, łć., uporządkowanie, doprowadzenie do stanu pewnej prawidłowości, urządzenie, sprostowanie według pewnych prawideł; r. rzeki = zrobienie z niej drogi komunikacyjnej; obliczenie i zapłacenie należności, regulowanie wzajemne rachunków.

Regulament, łć., zbiór przepisów wojskowych.

Regulamin, łć., zbiór przepisów i rozporządzeń, według których jaka czynność lub szereg czynności ma ś. odbywać; zbiór przepisów, obowiązujących członków jakiej instytucji, zgromadzenia, zakładu; przyjęty lub przepisany plan postępowania.

Regularność, zgodność, prawidłowość, kształtność, foremność;