Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/948

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Oddany, ten, którego oddano a. który sam ś. oddał; o., czemu: który ś. czym gorliwie zajmuje, który ś. czemu zupełnie poświęca; o. komu = wierny mu, wylany dla niego, poświęcający ś. mu.

Oddarty, urwany z czego, oderwany, odłupany.

Oddawać, for. dok. Oddać; zwracać to, co od kogo wzięto; zwracać należność, spłacać dług; zrzekać ś. czego na czyją korzyść, ustępować; czynić z czego ofiarę; o. to, co ś. komu należy; o. honory, cześć = okazywać; o. przysługę = wyświadczać; odwzajemniać ś, odwdzięczać ś., odpłacać (o. wet za wet); o. ukłon = ukłonić ś., wzajemnie ś. odkłonić: o. wizytę = złożyć wzajemną wizytę; o. komu słuszność = przyznawać ją; o. chłopca do szkoły, na naukę, do terminu = umieszczać go; o. do więzienia = wtrącać; o. do sądu, pod sąd = wytaczać sprawę sądową; o. do policji = pociągać do odpowiedzialności karnej; o. list, posyłkę = wręczać; o. list na pocztę = wysłać go za pośrednictwem poczty; składać co w czyje ręce, powierzać, zdawać na kogo; o. ducha = umierać; o. Bogu = polecać; o. pieniądze na procent = składać je w czyje ręce, do banku, aby przynosiły procent; o. dług naturze = odbyć naturalną potrzebę; odtwarzać, uwydatniać, przedstawiać (o. myśli); o. czyje ruchy = naśladować; o. głos, światło = odbijać, uwydatniać; o. córkę za żonę = wydać za mąż; o. komu serce, rękę = przyrzec wyjść za niego za mąż; o. duszę za kogo = poświęcić ś; o. ś., oddać siebie, swoją osobę; poświęcić ś. komu; o. ś. na czyje usługi; zająć ś. całkowicie kim; o. ś. czemu = zająć ś. wyłącznie czym.

Oddawca, ten, co oddaje (np. o. listu, posyłki).

Oddawczyni, forma żeńs. od Oddawca.

Oddawiendawna, od bardzo dawna, od [[M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Niepamiętnych czasów.

Oddąć, oddmuchnąć, odwiać.

Oddech, powietrze, które się wdycha i wydycha, czynność oddychania; dech, para z ust; tchnienie, otwór do wypuszczania zepsutego powietrza, gazów a. wody; w hutnic., jeden z kanałów w wielkim piecu dla odciągania wilgoci, luft; przen., wytchnienie, folga, ulga.

Oddechomierz, przyrząd do określania ilości wydychanego a. wdychanego powietrza, dechomierz.

Oddechowy, przym. od Oddech; narządy oddechowe.

Oddeklamować, wypowiedzieć wyuczoną deklamację.

Oddeptać, wydeptać naznaczoną ilość, dość ś. nadeptać, oderwać co deptaniem.

Oddłubać, oderwać co dłubaniem, udłubać; odrobić.

Oddmuchać, Oddmuchnąć, dmuchać co napowrót, odwiać; dmuchaniem odłączyć, oddzielić.

Oddoić, trochę udoić.

Oddrapywać, Oddrapać, drapaniem co odrywać, oddłubywać; wzajemnie drapać.

Oddruk, to, co oddrukowano, odbitka, przedruk; odcisk.

Oddrukowywać, forma dok. Oddrukować; odbijać za pomocą druku; wytłaczać, odciskać; wydrukować pewną ilość egzemplarzy.

Odddrzwi, Oddrzwia, rama drzwi, futryna drzwiowa.

Oddumać, dosyć ś. nadumać, przedumać.

Oddychać, forma dok. Odetchnąć; wciągać do płuc powietrze, a później wypychać je przez nos i usta (o ludziach i zwierzętach); przyswajać z otoczenia potrzebną ilość tlenu dla wyżywienia (o rybach, owadach, roślinach); tchnąć,