Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/779

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

powtarzać liczbę tyle razy, ile jest w drugiej jednostek; m. ś., przybywać, powiększać ś.; wydawać potomstwo, rozmnażać ś., rozradzać ś., rozpleniać ś.; utwierdzać ś. w czym, doskonalić ś., nabywać czego.

Mnóstwo, wielka ilość; wiele ludzi, tłum, rzesza.

Moa a. Dinornis, ptak z rodziny drabów, rzędu nielotowatych, zamieszkiwał do niedawna Nową Zelandję, dziś wytępiony (fig.).

Mob, ang., pospólstwo, tłuszcza.

Mobilizacja, łć., uruchomienie wojska, postawienie armji na stopie wojennej; zamiana majątku nieruchomego (ziemi, budynku) na kapitał.

Mobilizować, łć. uruchomiać, dokonywać mobilizacji; m. kapitał = uruchomiać fundusze, zawarte w nieruchomości w celu spekulacyjnym.

Mobilja, łć., własność ruchoma, ruchomości, sprzęty.

Mobiljarny, łć., kredyt = zabezpieczony zastawem ruchomości a. papierów wartościowych.

Moc, zdolność mocnego działania i stawiania oporu, siła, tęgość, krzepkość; dzielność, energja; wytrwałość, hart; dosadność, wyrazistość (powiedział to z m-ą); potęga; trwałość, wytrzymałość; wpływ; esencjonalność, tęgość (m. wina); skuteczność, działanie (m. lekarstwa); możność (to nie w mojej m-y); władza (być w czyjej m-y); mieć m. nad sobą = panować nad sobą; siła obowiązująca (m. prawa); chodzić, stać o swej m-y = samemu, bez czyjejś pomocy; m-ą, gwałtem, siłą; m-e piekielne = złe duchy; m-e niebieskie = Bóg, święci, aniołowie; przysł., wiele, wielka ilość, mnóstwo (mieć m. pieniędzy); na m., przysł., silnie, mocno (zawiązać na m.); m-ą = za pomocą (m-ą słowa, muzyki); m-ą, na m-y, w m., z m-y, przysł. na podstawie, w imię, z racji, w myśl czego (m-ą prawa, wyroku, umowy).

Mocarka, mocna, silna kobieta; władczyni.

Mocarstwo, siła, potęga; państwo, wielkie państwo; kraj potężny.

Mocarz, człowiek mocny, siłacz, olbrzym; władca potężny, pan znakomity; panujący, król.

Mocen, forma orzecznikowa od Mocny; jestem m. — mogę, mam możność, mam władzę; mam prawo.

Mochnatka, gatunek pszenicy.

Mocibdziej, Mociumdziej, Mociumpan, skróc., Miłościwy Dobrodziej, Miłościwy Pan.

Mocja, łć., ruch; projekt, wniosek parlamentarny; w dawnym prawie polskim: odwołanie ś. dowyższej instancji, apelacja.

Mocnić, mocnym czynić, dodawać mocy; m. ś., stawać ś. mocnym, nabierać mocy, róść w potęgę.

Mocno, z mocą, z siłą, silnie; głośno; bardzo, bardzo wiele, w znacznym stopniu; dobitnie, wyraźnie; dosadnie, stanowczo, stale, niewzruszenie, usilnie, wytrwale; trwale, gruntownie; biegle, wprawnie; m. kochać = całym sercem; m. nienawidzieć = ze wszystkich sił; być m. przekonanym = najzupełniej przekonanym; spać m. = głęboko, twardo; m. obrażony = śmiertelnie obrażony.

Mocny, mający moc, pełen siły, silny; stawiający silny opór w łamaniu, kruszeniu, darciu i t. p.; trwały, wytrzymały (m-e ubranie); zsiadły, zbity (grunt m.); wielki, bardzo wielki, silny (m. deszcz); opasany twierdzą, obronny; tęgi, esencjonalny (m-a wódka, m. rosół); napoje m-e = napoje alkoho-