2) że prócz płynności krwi, znamion śmierci z uduszenia, których często nawet brakuje, dostrzega się powiększenie mniej lub więcej wybitne grasicy i układu limfatycznego.
3) że ucisk grasicy na tchawicę lub płuca jest wykluczony.
W jaki zaś sposób przychodzi do zejścia śmiertelnego, czy się doń przyczynia ów status thymicus, czy śmierć jest wynikiem zatamowania czynności ośrodków, ważnej dla życia, jak to tłómaczy Vibert, pozostaje zagadką, której wyjaśnienie, co najmniej, trzeba pozostawić dalszym spostrzeżeniom i badaniom.
Dla lekarza sądowego wystarczy wiedzieć o podobnych przypadkach, aby w danym razie nie zapuszczał się zbyt daleko w domysły, mogące wyjść na niekorzyść niewinnemu, a na ujmę sprawiedliwości.
Przy sposobności powyższych badań dostrzegłem w niektórych przypadkach w grasicy stan przeciwny temu, o jakim była dotąd mowa.
W roku zeszłym ogłosił Seydel[1] przyczynek do dyagnostyki śmierci z wygłodzenia u dzieci. Widział on w podobnych przypadkach znaczne pomniejszenie a nawet zupełny a przedwczesny zanik grasicy. Zdaniem jego stanowi grasica rodzaj spichlerza, w którym się gromadzi materyał zapasowy do odżywiania ustroju. Gdy grasica bywa dobrze rozwinięta u dzieci dobrze odżywionych, to u głodzonych, niewłaściwie odżywianych jest ona w stanie zaniku. Już sam Seydel przyznaje, że zmiana przezeń dostrzeżona zyska wówczas na znaczeniu dyagnostycznem dla śmierci z wygłodzenia (a wiadomo, iż byłoby to bardzo pożądane wobec nicości dotychczasowej dyagnostyki), jeźli się okaże, iż inne zaburzenia ustroju jej nie wywołują. Otóż moje spostrzeżenia wykazały w 5 przypadkach w zwłokach dzieci liczących dwa razy po miesiącu, raz 6 tygodni, raz 2 miesiące a raz 2½ miesiąca, zanik grasicy znacznego stopnia, tak, iż grasica ważyła gram
- ↑ Ein Zeichen d. Erschöpfungstodes durch mangelhafte Ernährung bei jungen Kindern. Vierteljschr. f. ger. Med. 1894. VII. Bd. 2. H.
