Strona:Kaszubi na tle etnografji Polski.djvu/020

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

borzu (pow. Piotrków). Wędki takie przywiązuje się do sznura umocowanego u dwóch palików i zanurzonego w wodzie tuż pod jej powierzchnią. W Bęczkowicach (pow. Piotrków) podobne wędki rozwieszają wzdłuż brzegów, przy których kaczki zwykły żerować [55 I B 246].

3. HODOWLA ZWIERZĄT DOMOWYCH
rasy
zwierząt

Chów bydła rozwinął się więcej na obszarach południowych, a znacznie mniej na północnych obszarach rybackich. Wśród bydła kaszubskiego można zauważyć także krótkorogą rasę białoczerwoną [Lorentz 56 16], która jest, jak wiadomo, odwieczną rasą polską, nazywaną też czerwonem polskiem bydłem [Adametz, 3]. W związku z tem bydłem pozostają też słowińskie określenia čiervjounk i čiervjounka, na oznaczenie czerwonego byka lub krowy [Lorentz 57 140]. Tę starą rasę wypiera na Kaszubach, podobnie jak i w Polsce, nizinne bydło czarnobiałe rasy fryzyjsko-holenderskiej.

Na Kaszubach istnieje także drobny koń kaszubski, kóry odznacza się wielką wytrwałością i wytrzymałością [Lorentz 56 16], a jest on zupełnie zbliżony do starej polskiej rasy konia tak zwanego konika [Adametz 2]. Naogół jednak hodowla konia była tu słabo rozwinięta. Dawniej starannie hodowano raczej rozmaite odmiany owiec, świń i kóz, oraz drobiu, zwłaszcza gęsi, również zbliżonych do polskich odmian.

przywoływanie
zwierząt

Z hodowlą tych zwierząt łączy się kwestja wołania na zwierzęta domowe. Na uwagę zasługują szczególnie wołania na ptactwo domowe. Na Kaszubach woła się na kury tip lub czyp podobnie do ogólnopolskiego cip [Nadmorski 65 148—9]. Słowińcy wołają kur [Lorentz 57 522], co i w Poznańskiem jest znane, ale raczej do odpędzania kur [Karłowicz 51 II 527]. Natomiast na gęsi, których hodowla dla naszego Pomorza jest tak charakterystyczna, wołają Słowińcy pil [Lorentz 57 771], a Kaszubi pile [Nadmorski 65 148]. Forma ta znana jest w całej Polsce, na Kujawach, na Mazowszu, w Lubelskiem, w Krakowskiem i u ludu nadrabskiego [Karłowicz 51 IV 105].


nazwy
zwierząt

O ile idzie o nazwy młodych zwierząt, zwłaszcza bydła rogatego, których różnorodność jest tak charakterystyczna dla Słowian, należy podkreślić, że młody byk zwie się tak u Słowińców [Lorentz 57 408] jak u Kaszubów [68 III 395; Karłowicz 51 273] junc. Określenia tego uży-