Strona:J. Łepkowski, J. Jerzmanowski - Ułamek z podróży archeologicznej po Galicyi odbytej w r. 1849.djvu/66

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

ś. Krzyża. Świątynia ta spłonęła r. 1251 i na jéj miejscu obecnie istniejący kościół miał być zbudowany. Nie wiadomo, kto był fundatorem. Podanie przypisuje założenie kościoła jakiemuś Węgrowi; nie wspomina jednakże o jego nazwisku. Co bądź, gotycka téj świątyni budowa dalekiéj sięga starożytności.
Wielki ołtarz ozdobny, mieści w sobie piękną wypukło-rzeźbę „Wniebowstąpienie Chrystusa”. Po lewéj wielkiego ołtarza wisi portret proboszcza tego kościoła ks. Fran. Bajerskiego. Pięknie rzeźbione ołtarze, obrazy w sposobie bizanckim, starożytne stalle pod chórem, zalecają się wartością archeologiczną. Obrazy téż na zasuwach ołtarzy, jak ś. Joachim i ś. Anna, godne uwagi. W bocznéj kaplicy mieści się ładny obraz historycznéj treści: Bolesława Wstydliwego i ś. Kunegundę, ślubujących czystość, przedstawiający. Nieumiejętne poprawki zeszpeciły wielce ten obraz. Kaplica P. Jezusa ozdobiona portretami: ks. Skrudzińskiego kanon. kol. sand. Praepos. Vete. Sand. † 1784, i Franciszka Józefa Petrykowskiego Abba. de Paroślo fundator capell. B. Conegund. 1756 a. obiit[1].
Wielki piękny dzwon nosi napis: „Benedictus Briot Lotaring. me fecit. Josephus Masler, Sophia Bydłoniówna A. 1647”. Głos tego dzwonu jest nadzwyczaj piękny.
Drugi rozbity dzwon nosi napis: „Manus Ignatii (Bigos) sacerdotis me fabricavit sumptu praepos. Bayer”.
Trzeci lany 1820 r. kosztem tegoż Jana Bayera.
Na końcu miasta, gdzie cmentarz miejski, stoi murowany sklepiony kościołek św. Rocha, jak świadczy napis nad chórem na sklepieniu: Świątynia ta wystawioną była w czasie powietrza w r. 1664. Pod tym rokiem umieszczone litery: M. L. E. L. R. SS. i herb Drużyna. Na niezłym obrazie św. Anny r. 1645. Na obrazie św. Rocha w wielkim ołtarzu r. 1662. Po lewéj wielkiego ołtarza portret ks. Fiutowskiego proboszcza staro-sandeckiego † r. 1779.
W pobliżu Starego Sącza leży wieś:

Moszczanica. Drewniany kościołek w téj wiosce był przed wieki parafialnym. Data poświęcenia jednego z ołtarzy jest rok 1646; a więc istnienie świątyni téj już w wieku XVII z pewno-

  1. Ten Petrykowski kustosz i oficyał sandecki, proboszcz w Starym Sączu i Igłowie, napisał: Żywot św. Kunegundy, w języku łacińskim, w skróceniu z wydanego po polsku przez ks. Marc. Frankowicza, dla użytku Węgrów (jak mówi) i wydał w Tyrnawie 1744 r. w 4ce, str. 162.