Strona:Józef Ignacy Grabowski - Uwagi nad powodami upadku majątków obywateli w Wielkiem Księstwie Poznańskiem.pdf/12

żał ten system kredytowy jako główną przeszkodę germanizowania prowincyi, przytoczę następujący dowód.
 Gdy stósownie do §§. 22—23. regulaminu towarzystwa kredytowego, przystęp po roku 1827. zamkniętym był, zgłosił się kilka lat późniéj sukcessor Naczelnego Prezesa do rządu, prosząc o dozwolenie jemu przystępu, uwzględniając, że ten, któremu kraj winien to dobrodziejstwo i w uznaniu wdzięczności medal wybić kazał, z takowego sam jednak nie korzystając, wyjątkowo przystęp dozwolonym być powinien. Odmówił mu naówczasowy Naczelny Prezes, oświadczając, że jeżeli obywatele prowincyi ku Naczelnemu Prezesowi Zerboniemu wdzięczność mają, to go nie dziwi, lecz że rząd takowéj mieć nie może, to mu oświadcza, iż w celach rządowych właśnie to towarzystwo jest znaczną i nieprzebytą przeszkodą.
 Zapomniał może jeszcze szanowny autor artykułu w Gońcu pod Nr. 213. umieszczonego, gdy między przyczynami upadku majątkowego kładzie zaprowadzenie systemu kredytowego w prowincyi, że takowemu, oraz i naczelnikom tego instytutu w latach 1830./31. winni są ci obywatele, którzy udział mieli w wojnie ówczesnéj w Polsce, całą swą exystencyą materyalną; że dyrekcya ziemstwa na rozkaz Naczelnego Prezesa o zaprowadzeniu sekwestracyi przez władze administracyjne nad majątkami tych, co porzuciwszy swe siedziby, biegli na odgłos wołających o pomoc braci, oparła się silnie, i po wielu zabiegach doprowadziła do tego, że te sekwestracye przez radzców ziemstwa, to jest współobywateli, zaprowadzone zostały; przytém zostawiono żony wojujących lub zastępców ich przy zarządzie dóbr i intrat; majątki nie zniszczono, i cała sekwestracya tak groźna i na zgubę materyalną zakrojona, bez kosztów i strat znacznych się odbyła. Odwołuje się tutaj do pamięci tych, którzy owych czasów uczestnikami byli, również i do tych, którzy nie mając na dobrach swych listów zastawnych, przeszli przez sekwestracyą administracyjną i których opieka dyrekcyi ziemstwa osłonić z tego po-