Strona:Iza Moszczeńska - Wielkopolska w niewoli.pdf/10

ski. Takie urządzenie trwało lat 15-cie t. j. do powstania listopadowego. Kongres wiedeński zwali Polacy czwartym rozbiorem Polski.
 Przy Prusach zostały tak zwane Prusy Królewskie z Gdańskiem i Toruniem, oraz Wielkopolska z Poznaniem, Gnieznem i Kruszwicą. Od traktatu wiedeńskiego aż do wybuchu ostatniej wojny światowej granice między Rosją a Prusami i Austrją pozostały niezmienione, czyli żaden z zaborców nie zwiększył się, prócz oczywiście rosyjskiego, gdy Rosja po upadku powstania listopadowego zagarnęła Królestwo Polskie pod swoją bezpośrednią władzę odejmując mu ostatni cień udzielności i odrębności.
 W traktacie wiedeńskim zapewniono Polakom pewne prawa i swobody we wszystkich dzielnicach. Zastrzeżono poszanowanie dla języka polskiego w szkole i urzędach, wolność przechodzenia z jednej dzielnicy do drugiej, a także przewóz wszystkich towarów lądowemi i rzecznemi drogami przez graniczne kordony. Była tam mowa także o dostępie do wszystkich urzędów miejscowych i o utworzeniu nietylko w Królestwie, gdzie istniał sejm, lecz także w Wielkopolsce i Galicji polskich zgro-