Strona:Henryk Bereza - Sztuka czytania.djvu/167

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wa“ (str. 171). A także w miłości, która jest dobrem największym i nie ma zmazy w żadnej jej formie: „Ale druha kochał więcej niż to, co mu mogła dać Melitta, a złą dolę z nim wolał od dobrej bez niego“ (str. 57). „Mężczyźni są jak piękny oręż, okręt czy budowa, kobiety tylko jak drewno czy woda: czerpiesz, kiedy jesteś spragniony, i zapładniasz, żeby mieć dzieci“ (str. 162).
Z rozsądnego umiaru we wszystkim rodzi się mądrość, której wielorakie postacie opiewa „Opowieść o siedmiu mędrcach“, których nie wszędzie znają tych samych, ponieważ nie ma jednego modelu mądrości. Mądrość jest właściwością ludzi mądrych i nie istnieje poza nimi. „Opowieść o siedmiu mędrcach“ jest właściwie opowieścią o dziesiątkach czy nawet setkach doświadczonych mężów, z których każdy jest mądry, ale inaczej. Z nich wszystkich można za legendą wybrać siedmiu, ale nie muszą to być ci sami dla każdego. Wybieranym przez wszystkich bywa Solon, ale i on nie jest niczym więcej jak mądrym wśród wielu. „Solon to nie bóg, o wielki królu — rzekł jeniec stawiony przed Cyrusem. — Ani też kapłan. Ale on to mi rzekł: nikt nie wie, czy jest szczęśliwy, kto nie był nieszczęśliwy; czy jest wolny, jeśli nie popadł w niewolę, i czy jest równy innym ludziom, jeśli nie przyjął nigdy wspólnego losu“ (str. 148).
Ta mądrość Solona mogłaby być główną podstawą tego wielkiego podniesienia na duchu, które może: człowiekowi przynieść godzina pogodzenia. Lecz Solon powtórzyłby chyba za Heraklitem: „Chcę rzec~ co mówię. Ja mówię rzeczy proste, jak do dziecka. Lecz nie chcę, by mi wierzono“ (str. 305). W imię prawdziwej mądrości nikt nie potrzebuje komukolwiek wierzyć. Mądrość zdobywa każdy we właściwy sobie sposób — mądrość jest indywidualna.