Przejdź do zawartości

Strona:G. Tissandier - Rozrywki Naukowe.djvu/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
Niezniekształcenie się gałki z ośrodka chleba.

Ugnieść w palcach dużą gałkę z ośrodka bardzo świeżego chleba, nadając jej postać, najeżoną kolcami, jak to przedstawia figura 4 w rozmiarach rzeczywistego wykonania.

Fig. 4.

Połóż ten przedmiot na stole i uderzaj weń z góry silnemi razami pięści. Niepodobna zmienić formy gałki. Bez względu na siłę zadawanych razów materja sprężysta, chwilowo spłaszczona, przybiera zawsze pierwotną postać. Oto inny jeszcze sposób zademonstrowania praw sprężystości; posługujemy się również gałką z ośrodka chleba. Rzuć gałkę na podłogę z całej siły, uderzenie o podłogę nie zniekształci jej, podobnie jak tego nie uczyniły razy pięści, na ziemi odnajdujesz dawną gałkę z chleba, którą od skutków uderzenia ochroniła sprężystość jej. Doświadczenie udaje się jedynie z ośrodkiem z bardzo świeżego chleba.
Kawałek kauczuku wyciągniętego daje również uderzający przykład sprężystości ciał, po wyprężeniu wraca do pierwotnego kształtu. Wszystkie ciała stałe, aczkolwiek nie są jednakowo sprężyste, wykazują jednak tę własność w różnym stopniu; z pewnym nakładem sił można je mniej lub więcej wydłużać, a one znów mniej lub więcej powracają do swej pierwotnej formy.