Ta strona została przepisana.
Kasprowe), a w południowozachodnim rogu Beskid; od południa rozłożyste siodło łączące Beskid z Skrajnią Turnią, a od obficie tam rosnącego zawilca alpejskiego (Anemone alpina L.) Lilijowém zwane (granit na wapieniu, 5910 st. Z.), Skrajnia Turnia (granit na wapieniu, 6490 st. Z.), Pośrednia Turnia, wyższa od poprzedzającéj, wreszcie w rogu południowo-wschodnim Świnnica (granit 7001 Z.), najwyższy szczyt w Tatrach nowotarskich; od wschodu Kościelec. Wszystkie te szczyty, jak już powyżéj nadmieniono, wygodnie obejść można, przechodząc z jednego na drugi. Z skrajnią Turnią rozpoczynają się coraz to wyższe, mniéj lub zupełnie niedostępne granitowe turnie[1] daléj na wschód i południe położonéj części Tatr.
- ↑ Tak nazywają się najwyższe, strome i przepaściste szczyty tatrzańskie. Bardzo do prawdy podobném, że ta nazwa jest niemieckiego pochodzenia (od turm, w wieku 12 i dziś jeszcze jako powiatowczyzna turn, wieża). Stąd w Tatrach spiskich liczne nazwy niemieckie złożone z turm. Że Spiż i Liptów i zachodnia część Orawy wcześniéj były zaludniono, niż dolina nowotarska, nie podlega wątpliwości. A jakkolwiek najdawniejszymi mieszkańcami tych okolic byli Słowianie, przybyli w 12 wieku osadnicy niemieccy pierwsi, jak się zdaje, w widokach górniczych w Tatry zapuszczać się zaczęli. Najpierwszymi mieszkańcami na północnym Podhalu byli częścią słowiańscy, częścią niemieccy osadnicy (Szaflary, Waxmund, Nowy Targ w najdawniejszych dokumentach z 13 wieku Neumarkt zwany), przybyli z południowego wschodu, może i od zachodu. Z czasem wszyscy się spolszczyli, ale pozostałe dotąd nazwy i wyrazy czesko-słowackie, węgierskie i niemieckie przypominają pochodzenie mieszkańców tych stron. Wspomniany powyżéj wyraz hala używany jest u Słowaków tatrzańskich (hola); groń jest wyraz czeski; Uhrocie tego samego zdaje się być pochodzenia; inne są węgierskiego pochodzenia, mianowicie juhas, węg. juhász, owczarczyk, od juh, owca; baca, węg. bács, owczarz; sałasz, węg, szállás, mieszkanie, gospoda; koszar, z węg. kos baran; pérć, wąziutka ścieżka na pochylisku góry, węg. bértz, góry. Nadmieniamy, że węg. sz jest polskie s, węg. s polskie sz, węg. cs polskie cz. Zatem nie należy się mówić i pisać szałas, baca, lecz sałasz, bacza Co do wyrazu Tatry, to tylko z pewnością wiadomo, że już w 10 wieku był używany. Wspomina go kronikarz czeski Kozmas (Scriptorum rerum Bohemicarum Tomus 1. Cosmae Chronicon Bohemornm. Pragae, 1783. Tam czytamy na str. 66 p. r. 998: Talibus nequam artibus coangustabunt hujus regni terminos, quos ego (Boleslaus) dilatavi usque ad montes, qui sunt ultra Kraków nomine Tryn (cod. Prag. Tryn; cod. Vind. et Dresden. Tritri; Freh. Triti; Brzew. Tryti, corr. Trnin);
