się cieszył z niego przywrócenia, co bolał nad moją krzywdy, miło było dowiedzieć się o jego nademną litości. Jeżeli przed moim powrotem dobrze myślący ludzie dobrowolnie się ofiarowali Kn. Plancyuszowi starającemu o się o trybunat, czy nie myślisz że mu dopomogły moje osobiście zaniesione prośby, kiedy podczas mojej nieobecności samo imie moje już mu otworzyło drogę do urzędu? Jeżeli to zjednało wieczną sławę wieśniakom Minturneńskim, że K. Mariusza od pościgu obłąkanej fakcyi uratowali i z rąk bezbożnych wydarli, że mu dali schronienie, że osłabionego głodem, zanurzonego w wodzie posilili, że mu złożyli pieniądze na drogę, że statek dali, że opuszczającego ziemię, którą był ocalił, z życzeniami, z wróżbą lepszej przyszłości, ze Izami odprowadzali; dziwiszże się że Kn. Plancyuszoftń, który mnie częścią gwałtem wygnanego, częścią dla mądrych powodów ustępującego przyjął, wsparł, od przygody ustrzegł, który mnie dla was, dla senatu i ludu Rzymskiego zachował, żeby mnie przywołać mogli, jego wierna przyjaźń, czułość, odwaga usłała drogę do urzędu?
XI. Gdyby jakie wady splamiły Kn. Plancyusza, com powiedział mogłoby je zgładzić: nie dziw się tedy że w życiu jego, o którem teraz mówić będę, znajdzie się niemało walnych zalet, które mu dopomogły do jego wyniesienia. Będąc jeszcze bardzo młodym, pojechał do Afryki z A. Torkwatem[1], wielce szanownym, prawym, wszelkiej czci i pochwały godnym mężem, który żyjąc z nim razem i poznawszy czystość obyczajów skromnego młodzieńca, powziął do niego wielkie przywiązanie. Gdyby tu był Torkwatus, nie mniejby o tem zaświadczył, jak obecny tu brat stryjeczny i teść,
T. Torkwatus, który mu jest równy w cnocie i zasłudze; prócz najściślejszych związków pokrewieństwa i powinowactwa, taką mają miłość jeden dla drugiego, że w porównaniu z nią tamte powody przywiązania wątłe być się zdają. Był potem Plancyusz w Iirecie towarzyszem namiotowym swego krewnego, Saturnina, i służył wr wojsku obecnego tu Rw. Metella[2]. Zjednawszy sobie ich pochwałę, którą i teraz posiada, powinien, mieć nadzieję że od wszystkich pochwalonym będzie. Byli w tej prowincyi legatami, K. Sacer-
