Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/551

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
124 
Nie z Acquasparta jednak, nie z Casale[1],

Bo tam spaczona reguły istota:
Ten ją zaostrza, ów pełni niedbale.

127 
Ja z Bagnareggio jestem: duch żywota

Bonawentury[2], dostojnik w kościele;
Przed ziemską wrzawą zamykałem wrota.

130 
Z Illuminatem swoje szczęście dzielę

I z Augustynem[3]; to pierwsi w pokorę
Żebraczą strojni Boga przyjaciele.

133 
Hugo z San Victor i Piotr Mangiadore,

Piotra Hiszpana duch cię tutaj wita:
W dwunastu księgach jego słowo gore[4].

136 
I Natan prorok i Metropolita

Chryzostom, Anzelm, Donat[5] blaski toczy,
Z którego dzieł wam pierwsza wiedza świta.

139 
Rabanus tu jest, a obok rwie oczy

Duch Joachima[6], Kalabrji opata,
Co mowę pełną miał mocy proroczej.

142 
Wysławiać tylu paladynów świata

Oto żarliwa uprzejmość mię skłania,
Oraz wymowność przeroztropna brata

145 
Tomasza, a z nim ta święta kompania.






PIEŚŃ XIII.[7]

Kto chce oglądać własnemi oczyma

Com teraz ujrzał, niech w myśli posplata
I jak kształt ryty w pamięci zatrzyma,


  1. Ubertino da Casale był naczelnikiem zelantów, żądających na kapitule powszechnej w 1310 r. najsurowszego obostrzenia reguły. Przeciwnie Matteo da Acquasparta, generał zakonu w 1287 r. mocno ją rozluźnił.
  2. Sw. Bonawentura, doctor seraphicus, (1221—1274), generał zakonu Franciszkanów w 1256, biskup i kardynał, autor przedziwnie pięknych dzieł mistycznych.
  3. Illuminat i Augustyn byli między pierwszymi uczniami św. Franciszka.
  4. W. 133—5. Hugo z San Victor (1097—1141), teolog mistyk z opactwa de Saint Victor pod Paryżem. — Piotr Mangiadore, Petrus Comestor, teolog francuski z XII w., w 1164 r. kanclerz uniwersytetu paryskiego, um. w opactwie St. Victor, 1179 r. Piotr Hiszpan (1226—1277), lekarz, teolog, kardynał, arcybiskup Bragi w Portugalu, autor 12 ksiąg Summae logicales.
  5. Natan, prorok karcił śmiało grzech króla Dawida. — Jan Złotousty, patrjarcha (metropolita) Antiochii w 398 r. — Św. Anzelm, arcybiskup kantorberyjski w 1093 r., autor dzieła teologicznego Cur Deus homo? — Donatus, z połowy IV w., sławny gramatyk.
  6. Rabanus Maurus, teolog z IX. w., komentator Biblii. — Joachim de Floris (1130—1202), wizjoner i mistyk, autor dzieł: Zgodność starego i nowego testamentu, Komentarz do Apokalipsy, rzekomy autor Ewangelii wiecznej. W naukach swych przepowiadał blizkość »trzeciej epoki« św. Ducha, Parakleta. Dante miał go w wielkiej czci, snać porwany pięknem poetyckiem jego wizji proroczych oraz namiętną żarliwością religijną.
  7. IV. Sfera Słońca. C. d.