Strona:Cesarz Juljan Apostata i jego satyra Symposion.djvu/19

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

i Lucius[1], Silen niezwykle spoważniał, nie dawali mu bowiem sposobności ani do żartów ani do szyderstw, zwłaszcza Verus, i temu jednak zarzucał niewłaściwe postępowanie względem syna i względem żony: żonę więcej, aniżeli się godziło, po śmierci opłakiwał, chociaż była obyczajów nagannych, obojętnie też na to patrzał, że wraz z synem państwo w przepaść spadało, a miał przecież zabiegliwego zięcia[2], który pomyślniej byłby państwem kierował i lepsze miałby staranie o syna, aniżeli ten miał o siebie samego. Silen różnie o tem myślał, wysoko jednak cenił dzielność Verusa, syna zaś jego usunął, nie uznawszy go nawet godnym szyderstwa; spadł on na ziemię, nie mogąc się utrzymać w powietrzu i złączyć się z gronem heroów.
 Wchodzi potem Pertinaks[3] i żali się przed biesiadnikami, że go zamordowano. Zdjęta litością, odezwała się bogini sprawiedliwości: „Nie będą się radować ci, co tej zbrodni dokonali. Wszakże i ty, Pertinaksie, nie jesteś wolnym od winy, bo i ty wziąłeś udział w sprzysiężeniu przeciw synowi Marka, mając o niem wiadomość“.

 Zjawia się Severus, mąż pełen żółci i mściwy[4]. „O tym“ — rzekł Silen — „mówić nie chcę, obawiając się jego srogiej

  1. ↑ M. Aurelius Antoninus rządził od r. 161—169 wspólnie z Luciusem Verusem, który był jego bratem przez adopcję, następnie sam aż do r. 180. Nie mogąc udzielić żadnej nagany znakomitemu władcy, wytknął mu Silen cierpliwe znoszenie małżeńskiej niewierności żony, Faustyny Młodszej, którą po śmierci opłakiwał i do godności boskiej wyniósł. Bierze mu nadto za złe, że nie zapobiegł zdeprawowaniu syna, późniejszego cesarza Commodusa (r. 180—191).
  2. ↑ Zięć M. Aureliusa, Claudius Pompeianus, ożeniony z jego córką Lucillą, wdową po Luciusie Verusie, był osobistością niezwykle zacną, szlachetną i oddaną Aureliusowi, następnie Commodusowi.
  3. ↑ Inne źródła nie posądzają Pertinaksa (r. 193) o udział w spisku przeciw Commodusowi. W zamordowaniu Pertinaksa miał uczestniczyć Didius Iulianus, który po nim przez krótki czas (r. 193) panował. Z wstąpieniem na tron Pertinaksa rozpoczyna się długi szereg imperatorów, wybieranych przez wojsko (do r. 284).
  4. ↑ L. Septimius Severus, władca srogi, siedział na tronie cesarskim przez lat 18 (r. 193—211). Rządy jego przyniosły państwu wiele dobrego: prowadził pomyślne wyprawy wojenne, zagoił rany, które wojny domowe zadały krajowi, z jego polecenia poprawił sądownictwo znakomity prawnik Papinianus.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Cesarz_Juljan_Apostata_i_jego_satyra_Symposion.djvu/19&oldid=1829685”