Strona:Aleksander Świętochowski - Historja chłopów polskich w zarysie I (1925).djvu/017

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Lachowie byli Skandynawami, którzy osiedli naprzód na wybrzeżu Bałtyckiem, stamtąd jako najeźdcy przybyli nad Wisłę i zawojowali tuziemczy lud słowiański. Z upadkiem Popiela zniknął Lechityzm a z Piastem powstał słowianizm, który jednak dopasował się do porządku lechickiego. Hipotezę swoją uzasadnia Szajnocha mocno naciąganemi wywodami językowemi i legendowemi.

W. Kętrzyński[1] znajduje między Łabą a Wisłą tubylcze plemię słowiańskie Lygów, z których powstali Lechowie, między którymi zapanowali Polanie. J. Bartoszewicz[2] wyprowadza Lechów z Chrobacji (VI w.), a nazwisko ich od wyrazu lecha — dział ziemi, łan. Szczep ten rozgałęził się na kilka konarów — Polan, Mazowszan, Pomorzan i t. d., między którymi najsilniejsi byli Polanie. «Lud, kmiecie, stał przy małych posiadłościach, niepodzielnych, zależnych od gminy lub posiadaczów ziem obszernych, ale klasa dostojniejsza Lechów brała w posiadanie, przyswajała sobie ziemie obszerne, podzielne, które nazywała wolą. Oba stany, równe sobie w radzie, postępowały zgodnie, uprawiały i zarządzały ojcowizną w dobrem porozumieniu». Sioło (gmina) było jak gdyby spółką rolniczą, którą władał starszy. Opole było rozszerzonem siołem, wytworzonem dla wyższych po-

    bić, rodzić, stąd dawne dolnoniemieckie szlachta, dzisiejsze Geschlecht. Lach ma być wyrazem skandynawskim, znaczy dziś: towarzystwo a dawniej — towarzysz.

  1. Die Lygier, Poznań 1868. Tu mamy inną etymologję: Łęg, Ług, Lyg, Lech.
  2. Historja pierwotna Polski, Kraków, 1878, I, s. 146, 445 i in.