Strona:Adam Fischer - Ex oriente lux.pdf/12

 Oczywiście analogia i podobieństwo mogą być rozmaite. Prof. Forke wyróżnia trojaki stopień: 1) gdy niektóre tylko rysy i myśli zgadzają się; te oczywiście nie wystarczają do jakichkolwiek stanowczych wniosków i niczego nie dowodzą; 2) zgodność całych epizodów, w niektórych wypadkach mogąca dowodzić pewnych wpływów; 3) zupełna zgodność całej opowieści, która oczywiście skłania do przypuszczeń pokrewieństwa bliższego.
 Zestawienia wschodnich bajek z motywami europejskimi dały przeważnie w ostatnich czasach ujemne wyniki. Badacze niemieccy stwierdzili np., że w zestawieniu 1400 baśni indyjskich z 400 niemieckiemi, ledwie 15 epizodów znalazło się tak podobnych, by módz przypuszczać pewne wpływy wschodnie. Podobny stan rzeczy da się stwierdzić w stosunku do baśni francuskiej i wogóle europejskiej. Pokrewieństwa zaś dowodzą może wpływu Europy na Indye, lecz nie odwrotnie, jak dotąd sądzono, a co w świetle nowszych badań antropologicznych zupełnej musi uledz zmianie.
 W ogólności bowiem wpływy i wędrówki podań w prawdziwem tego słowa znaczeniu spotykamy istotnie jedynie u narodów bardzo blizkich geograficznie i językowo pokrewnych. Tak np. zbliżają się bardzo swym typem do siebie baśnie holenderskie, duńskie, szwedzkie, norweskie i niemieckie; wiele analogii spotka-