Słownik etymologiczny języka polskiego/stan

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

stan, prasłowiańska nazwa ‘namiotu’; stanica, ‘chorągiew, z »stanu« bożego wynoszona na wojnę’; stanowy, stanowić (z licznemi złożeniami); stanowczy (jak porywczy); zastanowić się; stanowisko; stanowniczy, ‘co obóz rozmierza’, później zwany »kwatermistrzem«; stan, ‘pobór’, p. stacja; stan w znaczeniu ‘rząd’ (»rada stanu«) późne; stan, ‘zawód, klasa’, ‘okoliczności, sytuacja’, ‘żywot’: »mierny stanik« i staniczek co raz u Reja; stan, ‘pas’ (»do stanu«), stanik, ‘gorset’. P. stać. W biblji stan, stanowie, stanek, stankowy, jeszcze wyłącznie o ‘namiocie’ prawią; stanowić, ‘rozbijać namioty’. W 16. wieku stania i stajnia obok siebie (stajnia od staja); stajenny, stajennik. Ind. sthā-na-, niemal tak wieloznaczne jak nasz stan (czy był to temat na -u?, por.: »do stanu« i stanowić), perskie dawne stāna, ‘miejsce’, niem. stān, stēn.