Słownik etymologiczny języka polskiego/na!
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
na!, wykrzyknik; namasz, naści, nacie, na wam; tak samo u innych Słowian i w litewskiem, ale były (i są po narzeczach do dziś) postaci oboczne: nę, nu: »nężci jaje«, (‘na jaje’, Potocki, a od nich urabiano stałym trybem (por. tykać od ty) czasowniki nękać i nukać, ‘nakłaniać’, ‘napędzać’; przynukać, ‘przyniewalać’, na Ruś (słynie ona z tego) zakrawa, np. u Potockiego : »było szto jesty, pity, prynuki ne było«; stąd rzeczownik: »zbytnia przynuka«; nękać zatarło ślady pochodzenia od wykrzyknika, niby nowe jakieś słowo; w biblji: »nękali lud (żydowski) Egiptscy, aby precz wyszli« (tu jeszcze pochodzenie wyraźne), ale dalej: »los mnie nęka«; znękany. To nę, nękać, wyłącznie polskie; u wszystkich innych Słowian tylko nu, nawet w cerk. tylko nukati i njukati, bo drugi ogólnie używany wykrzyknik był: nu (p.), nuże, nuż, rus. nutka, serb. nu, nude(r), od na co do znaczenia (i pochodzenia?) odmienny, służący wyłącznie budzeniu woli.
