Słownik etymologiczny języka polskiego/kościół

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

kościół, kościelny; Kościelski, Kościelecki. Nazwa wyrugowała od 15. wieku dawniejszą cerkiew zupełnie; doszła nas od Czechów (kostel) w 11. i 12. wieku, jak przegłos dowodzi. Czeska nazwa z łac. castellum, ‘gródek’, zdrobniałe od castrum, ‘gród’, ‘obóz’, od castrare, ‘odcinać’, ‘określać (miejsce)’, gdyż pierwsze kościoły w warownych grodach stawiano, albo je nawet »inkastelowano«, t. j. obronnie zakładano. Niegdyś chowano zmarłych w kościele, lub na cmentarzu przy kościele, i stąd dawne twierdzenie, »że od kości ich wzięły kościoły przezwisko« (Potocki). Od castellum pochodzi i castellanus, nasz kasztelan; domowa jego nazwa była pan.