Słownik etymologiczny języka polskiego/gałąź
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
gałąź, gałązka; słowiańskie, ale niemal wyłącznie zachodnie (czes. haluz; obok niego tylko małorus. hałuź, czy nie odpolszczone?), z owem po g nieraz występującem a zamiast o, więc ga- zamiast go- (por. gaworzyć, gawiedź; rus. garazd), więc od goły (rus. golja, ‘pręt’); przyrostek -z po przymiotnikach nierzadki, np. *lubiez od luby (z inną samogłoską przed -z, co zwykłe). Jak gałąź zamiast gołąź, podobnie galiti zamiast goliti u innych Słowian, rus. progalit’, o ‘wyjaśnianiu się nieba’, progalina, ‘polana w lesie’, serb. zagaliti i razgaliti, ‘rozjaśniać się’; czes. zahaliti przybrało (nieporozumienie spowodował przyimek roz- w rozhaliti) znaczenie ‘zakrywania’, zahala, ‘pokrywa’. Pierwotne znaczenie ‘golizny’ tkwi w nazwie Hal (Podhale, podhalski), co u nas jeszcze w 16. w. Gołami się zwały; z Gół przylatuje Kmicie (r. 1584) ptactwo. Tak przybrało czes. haliti, ‘zakrywać’, znaczenie wręcz przeciwne od holiti.
