Słownik etymologiczny języka polskiego/chwila

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

chwila, chwilowy (w 15. wieku i fila), ‘czas’; »bo była zimna chwila« (w kolędzie z 16. wieku; stąd chwila po narzeczach biało- i małoruskich o ‘niepogodzie’, ‘burzy’), »już tu chcę cirzpieć mękę i wszytki złe file imieć«, w legendzie o św. Aleksym ok. r. 1450, »ciężka moja chwila«, w pieśni z 15. w. Zachodni Słowianie jedyni pożyczyli to słowo od Niemców, dziś Weile, niegdyś hwīl, hwīla, ‘czas’, ‘godzina’. Wedle niem. złożenia Kurzweil urobili Czesi kratochwile, a my za nimi krotochwila i krotofila, krotofilny; częste u Reja: »krotofile stroić«, »za krotofilę«, ‘dla uciechy’.