Encyklopedja Kościelna/Chojeński Jan

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Chojeński Jan, herbu Abdank, ur. 1487; po ukończeniu akademji krak. został doktorem obojga prawa. Kanonik krakowski i kielecki, sekretarz królewski, archidjakon krak. już 1523 r. Na synodzie łęczyckim wyznaczony r. 1523 do spisania statutów, razem z Jerzym Myszkowskim, kanclerzem arcybiskupim. Wiele pracował przy Janie Łaskim, arcybiskupie gniezn., nad wydaniem Statuta provinciae gnesnensis. Jest także list jego, drukowany przy synodzie piotrkowskim prowincjonalnym, odbytym za tegoż prymasa. Jako sekretarz koronny r. 1530 brał Ch. udział w układach poznańskich, mających na celu pogodzenie cesarza Ferdynanda z Janem Zapolskim, co do pretensji o koronę węgierską. R. 1531 został biskupem przemyskim, r. 1535 płockim. Po Tomickim (ob.) wziął Ch. podkanclerstwo, a r. 1537 kanclerstwo i t. r. biskupstwo krakowskie. Um. w Piotrkowie 11 Marca 1538 r., w czasie sejmu. Ch. był uczonym, należał do celniejszych mówców swego czasu, kładziono go pod tym względem obok Szydłowieckiego i Tomickiego. Opiekował się młodzieżą zdolną i garnącą się do nauk; wdzięczni za to uczeni, zasypywali go dedykacjami dzieł swoich. Kromer (ks. V p. 136) o nim pisze: „Mąż to był znamienity, przedziwnego dowcipu, wysokiego umysłu, rady wielkiej. W prawa nauce biegłości niepospolitej, a w rzeczach czynieniu dzielności rzadkiej. W całém pożyciu skromny i wyborny, czasu znawca wielki, stateczności i wolności przy obstawaniu w obronie prawdy nadzwyczajnej i wielkiej; dla których cnót cierniem w oku, potężnym niektórym i niespokojnym osobom, za złém udaniem i obmówiskiem od onychże, nie był ludziom miły, tak jak tego był wart.“ Cf. Padniewski, Elogia illustrorum virorum suae aetatis; Starowolski, De claris oratoribus Sarmatiae; Zacharjaszewicz, Żywoty bisk. przemyskich; Pawłowski, Premislia S. p. 225.