26 mm Pistolet sygnałowy wz. 1978 i wz. 1944/26 mm pistolet sygnałowy wz. 1978

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Ministerstwo Obrony Narodowej
Tytuł 26 mm Pistolet sygnałowy wz. 1978 i wz. 1944
Podtytuł Opis i użytkowanie
Wydawca Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej
Data wyd. 1985
Druk Wojskowa Drukarnia w Łodzi
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Indeks stron
2. 26 mm PISTOLET SYGNAŁOWY wz. 1978

2.1. BUDOWA

26 mm pistolet sygnałowy wz. 1978 składa się z następujących zespołów: lufy, chwytu i szkieletu.

Rys. 1. Widok ogólny 26 mm pistoletu sygnałowego wz. 1978
W skład kompletu pistoletu sygnałowego wchodzi ponadto futerał z miejscami na 13 naboi.
Rys. 2. Komplet pistoletu: 1 — 26 mm pistolet sygnałowy wzór 1978; 2 — naboje; 3 — torba z paskiem i miejscami na naboje

Zespół lufy składa się z następujących części:

  • lufy (rys. 3);
  • osi obrotu lufy (rys. 4);
  • sprężyny lufy (rys. 5);
  • wyrzutnika (rys. 6);
  • popychacza wyrzutnika (rys. 7).
Rys. 3. Lufa: a — przewód lufy; b — wytoczenie pod kryzą naboju; c — wycięcie do występu wyrzutnika; d — ząb zaczepu lufy; e — powierzchnie ustalające zaczepu lufy; g — wspornik; h — otwór do osi obrotu lufy; i — otwór kołka

Lufa służy do umieszczenia naboju i nadania gwiazdce podczas strzału określonej prędkości i kierunku lotu.


Oś obrotu lufy łączy lufę, szkielet i chwyt. Wytoczenie w środkowej części osi jest przeznaczone do pomieszczenia sprężyny po zamknięciu lufy.

Sprężyna lufy (rys. 5) jest typu agrafkowego i służy do samoczynnego otwierania lufy po naciśnięciu zatrzasku lufy i do usuwania luzu spustu. Otwarcie lufy następuje wskutek oddziaływania krótszego końca ramienia a sprężyny na kołek
Rys. 4. Oś obrotu lufy: a— podtoczenie do oparcia ramienia sprężyny lufy

wciśnięty w otwór i (rys. 3) wspornika lufy. Dłuższe ramię b sprężyny (rys. 5) opiera się o chwyt, a jej zagięty koniec c naciska od góry spust, eliminując jego luz.

Rys. 5. Sprężyna lufy: a — ramię opierające się o wspornik luty; b — ramię opierające się o chwyt; c — odgięcie opierające się o spust

Wyrzutnik (rys. 6) jest przeznaczony ’do wysunięcia łuski (naboju) podczas otwierania lufy i umożliwienia w ten sposób wyjęcia jej palcami. W czasie otwierania lufy wyrzutnik przesuwa się w kierunku jej wlotu i wysuwa zagięciem a łuskę.

Popychacz wyrzutnika (rys. 7) jest przeznaczony do spowodowania ruchu wyrzutnika względem lufy podczas jej otwierania i zamykania. Zadanie to spełnia ząb a popychacza, który podczas otwierania lufy naciska powierzchnię oporową c (rys. 6) wyrzutnika, powodując jego przesuwanie się w kierunku wlotu lufy. Podczas zamykania lufy ząb a (rys. 7) naciska powierzchnię oporową d wyrzutnika (rys. 6) powodując jego przesuwanie się w kierunku wylotu lufy.

Rys. 6. Wyrzutnik: a — zagięcie do oparcia o kryzę łuski; b — wycięcie; c, d — powierzchnie współpracujące z popychaczem

Wyrzutnik jest umocowany na wspólnej osi z lufą i unieruchomiony w stosunku do szkieletu przez włożenie zagiętego końca b popychacza (rys. 7) w otwór d znajdujący się w prawym boku szkieletu (rys. 10).

Rys. 7. Popychacz wyrzutnika: a — ząb; b — koniec zagięty

Chwyt (rys. 8) spełnia rolę rękojeści i osłony mechanizmu wewnątrz pistoletu. Łączy się on ze szkieletem w dwóch miejscach: w przedniej części za pomocą osi obrotu lufy i w części środkowej za pomocą kołka sprężystego wciśniętego w otwór b i tulejkę oporową b (rys. 10) znajdującą się w szkielecie.

Rys. 8. Chwyt: a — otwór do osi obrotu luty; b — otwór do kołka sprężystego

Szkielet (rys. 9) stanowią następujące części:

  • szkielet 1;
  • zatrzask 2 lufy;
    Rys. 9. Zespół szkieletu: 1 — szkielet; 2 — zatrzask lufy; 3 — kurek z iglicą; 4 — oś kurka; 5 — żerdź sprężyny kurka; 6 — sprężyna kurka; 7 — zaczep kurka; 8 — sprężyna zaczepu kurka; 9 — oś zaczepu kurka; 10 — spust; 11 — oś spustu
  • kurek 3 z iglicą;
  • 4 kurka;
  • żerdź 5 sprężyny kurka;
  • sprężyna 6 kurka;
  • zaczep 7 kurka;
  • sprężyna 8 zaczepu kurka;
  • 9 zaczepu kurka;
  • spust 10;
  • 11 spustu.

Szkielet (rys. 10) mieści części tworzące mechanizm spustowo-uderzeniowy. Składa się on z dwóch zespawanych boków i przyspawanego do nich czółka a z otworem do iglicy. Tulejka oporowa b, umieszczona między bokami szkieletu, ustala położenie zamkniętej lufy względem szkieletu. Otwór c spełnia rolę punktu obrotu lufy. Otwór d, znajdujący się tylko w prawym boku szkieletu, ustala położenie popychacza wyrzutnika. W otworze e mieści się oś spustu, w otworze f — oś zaczepu kurka, a w otworze g — wspólna oś kurka i zatrzasku luty. Otwór prostokątny h spełnia rolę prowadnicy żerdzi sprężyny kurka. Pozostałe otwory mają znaczenie technologiczne. Zatrzask lufy (rys. 11) — umieszczony na jednej osi z kurkiem — utrzymuje lufę w położeniu za-

Rys. 10. Szkielet: a — czółko; b — tulejka oporowa; c — otwór osi obrotu lufy; d — otwór do zęba popychacza; e — otwór osi spustu; j — otwór osi zaczepu kurka; g — otwór osi kurka i zatrzasku lufy; h — otwór dla prowadnicy żerdzi
mkniętym. Zamknięcie następuje w wyniku zazębienia się zęba a zatrzasku lufy z zębem d zaczepu lufy (rys. 3).

Zwolnienie zatrzasku następuje po naciśnięciu (kciukiem) na jego radełkowane ramię b (rys. 11).

Rys. 11. Zatrzask lufy: a — ząb; b — ramię radełkowane; c — rowek; d — bezpiecznik
Powrót zatrzasku do poprzedniego położenia następuje pod działaniem sprężyny zaczepu kurka, której dłuższe ramię opiera się o rowek c. Dolna pozioma ścianka d współdziała z występem c żerdzi sprężyny kurka (rys. 13), spełniającym rolę bezpiecznika pistoletu.
Rys. 12. Kurek z iglicą: a — ząb zabezpieczający; b — ząb zaczepowy; c — otwór osi kurka; d — otwór kołka; e — powierzchnia oporowa; f — występ radełkowany; g — iglica

Kurek z iglicą (rys. 12) stanowią jedną całość i służą do zbicia spłonki naboju. Energię kurek uzyskuje dzięki działaniu sprężyny kurka. W dolnej przedniej części kurek ma dwa zęby. Ząb a zabezpiecza nie napięty kurek przed obrotem do przodu, a tym samym przed wysunięciem się iglicy z otworu czółka ponad jego powierzchnię, a ząb b ustala położenie kurka w stanie napiętym. Otwór c jest punktem obrotu kurka. W otworze d znajduje się kołek, o który opiera się żerdź ze sprężyną kurka. Występ f z radełkowaniem umożliwia odciąganie kurka przy napinaniu i przytrzymywanie go podczas zabezpieczania pistoletu. Oś kurka 4 (rys. 9) — w postaci kołka walcowego — jest również osią zatrzasku lufy.

Rys. 13. Żerdź sprężyny kurka:, a — prowadnica; b — wgłębienie; c — występ; d — powierzchnia ograniczająca ruch kurka

Żerdź sprężyny kurka (rys. 13) jest jej prowadnicą w czasie napinania i zwalniania. Występ c spełnia rolę bezpiecznika; uniemożliwia on napięcie kurka, gdy zatrzask luty jest odchylony i odchylenie zatrzasku lufy, gdy kurek jest napięty.

Sprężyna kurka (rys. 14) nadaje kurkowi energię kinetyczną w ruchu obrotowym. Jest ona nałożona na żerdź, tak że jednym końcem opiera się o powierzchnię oporową żerdzi, a drugim o dolną część szkieletu.
Rys. 14. Sprężyna kurka
Rys. 15. Zaczep kurka: a — ząb; b — powierzchnia styku ze spustem; c — powierzchnia styku ze sprężyną

Zaczep kurka (rys. 15) ustala kurek z iglicą w położeniu napiętym lub zabezpieczonym. Ząb a opiera się o zagłębienie zęba a lub b kurka (rys. 12). Obrót zaczepu i jego rozzębienie się następuje pod naciskiem spustu na dolną powierzchnię b (rys. 15).

Powrót zaczepu kurka do przedniego położenia następuje pod działaniem sprężyny zaczepu, osadzonej na wspólnej osi z zatrzaskiem lufy. Dłuższe ramię tej sprężyny opiera się o zatrzask, a krótsze o dolną powierzchnię wewnętrzną c zaczepu kurka.

Rys. 16. Sprężyna zaczepu kurka

Sprężyna zaczepu kurka (rys. 16) — typu agrafkowego — jest osadzona na osi zaczepu. Dociska ona krótszym ramieniem zaczep kurka do kurka, powodując ich samoczynne zazębienie się, a po zwolnieniu nacisku na język spustowy przesuwa spust do przedniego położenia. Dłuższe ramię opierając się o zatrzask lufy, powoduje samoczynny powrót po jego odciągnięciu.

Oś zaczepu kurka 9 (rys. 9) — w postaci kołka walcowego — jest również osią sprężyny zaczepu kurka.

Rys. 17. Spust: 1 — rolka stalowa; 2 — język spustowy; a — część spustu wykonana z tworzywa sztucznego; b — otwór do osi spustu

Spust (rys. 17) służy do odchylania zaczepu kurka w celu jego rozzębienia z kurkiem, a tym samym zwolnienia napiętego kurka. Naciskany spust działa na dolną powierzchnię b (rys. 15) zaczepu kurka za pośrednictwem rolki 1 (rys. 17). Oś spustu 11 (rys. 9) umożliwia obrót spustu wokół niej; jest to kołek walcowy.


2.2. ROZKŁADANIE

Do czyszczenia i konserwacji pistoletu sygnałowego wz. 1978 nie rozkłada się.

Pistolet ten rozkłada się tylko w warsztacie w razie konieczności wymiany uszkodzonych części lub przeprowadzenia innej naprawy. Częste rozkładanie tego wzoru pistoletu przyśpiesza zużywanie się otworów osi i kołków osadzonych na tzw. „wcisk”, Dlatego w odniesieniu do tego pistoletu nie ma podziału na rozkładanie częściowe i całkowite.

Użytkownik pistoletu nie przeprowadza żadnego rozkładania. Natomiast warsztat powinien rozkładać go tylko w zakresie ograniczonym do potrzeb naprawy.

Rozkładanie całkowite przeprowadza się zgodnie z instrukcją naprawczą.

2.3. UŻYTKOWANIE
2.3.1. Ładowanie

W celu załadowania pistoletu sygnałowego należy:

  • otworzyć lufę; lufa otwiera się samoczynnie pod działaniem sprężyny luty po naciśnięciu (kciukiem) na zatrzask lufy do oporu;
  • włożyć nabój do przewodu lufy i wsunąć aż do oparcia się kryzy łuski o wyrzutnik, utrzymując cały czas pistolet w tej samej dłoni;
  • zamknąć lufę, tzn. obrócić ją tak, aby ułożyła się wzdłuż szkieletu; wówczas następuje samoczynne zazębienie się i zatrzask lufy zajmuje górne położenie.

Ładować można tylko wtedy, gdy kurek jest zwolniony i znajduje się w przednim położeniu. Gdy kurek jest napięty, otwarcie i zamknięcie lufy jest niemożliwe.

  • napiąć kurek, naciskając (kciukiem) radełkowaną główkę kurka i obracając go do siebie aż do oporu.

Zazębienie kurka z zaczepem kurka następuje samoczynnie. Napięcie kurka wtedy, gdy lufa nie jest domknięta, jest niemożliwe.

2.3.2. Prowadzenie ognia

W celu dania strzału należy:

  • przyjąć postawę strzelecką i skierować pistolet we właściwym kierunku;
  • ugiąć rękę w łokciu i odchylić dłoń, tak aby siła odrzutu działała ukośnie do ręki;
  • nacisnąć palcem (wskazującym) język spustowy. Po strzale należy:
  • nacisnąć palcem (kciukiem) zatrzask lufy; lufa powinna się otworzyć samoczynnie, a wyrzutnik powinien wysunąć łuskę o kilka milimetrów;
  • wyjąć łuskę;
  • zamknąć lufę;
  • schować pistolet do futerału (jeżeli nie było innego polecenia).


2.3.3. Zabezpieczanie i odbezpieczanie

Jeżeli zachodzi potrzeba zabezpieczenia załadowanego pistoletu sygnałowego, należy:

  • przytrzymać (kciukiem) kurek;
  • nacisnąć język spustowy (palcem wskazującym);
  • zmniejszając nacisk (kciukiem) na kurek, obrócić go do przodu na około pół jego drogi (obrotu);
  • zdjąć palec (wskazujący) z języka spustowego;
  • zmniejszyć jeszcze bardziej nacisk na kurek (kciukiem).

Uwaga. Zabezpieczanie pistoletu sygnałowego jest czynnością wymagającą zachowania ostrożności. Należy ją przetrenować bez naboju.

Pistolet odbezpiecza się:

  • przez napięcie kurka, jak w przypadku ładowania. 2.3.4. Rozładowanie

Pistolet rozładowywać w następujący sposób:

  • przytrzymać palcem (kciukiem) kurek;
  • nacisnąć palcem wskazującym język spustowy do oporu;
  • zwalniając nacisk (kciukiem) na kurek, wolno przeprowadzić go do przedniego położenia;
  • zdjąć palec (wskazujący) z języka spustowego;
  • nacisnąć palcem (kciukiem) zatrzask lufy; lufa powinna przy tym się otworzyć samoczynnie, a wyrzutnik powinien wysunąć nabój o kilka milimetrów;
  • wyjąć nabój;
  • schować nabój do futerału;
  • zamknąć lufę;
  • schować pistolet sygnałowy do futerału (jeżeli nie było innego polecenia).


2.3.5. Postępowanie z niewypałem

W przypadku niewypału należy odczekać 15 s, napiąć i zwolnić dwukrotnie językiem spustowym kurek.

Jeżeli strzał nie nastąpił, należy pistolet rozładować w sposób podany wyżej (pkt 2.3.4.).

2.4. PRZYCZYNY WADLIWEGO DZIAŁANIA PISTOLETU


2.4.1. Zapobieganie zacięciom

Prawidłowo użytkowany i konserwowany pistolet sygnałowy działa niezawodnie.

Jednak wskutek długotrwałego użytkowania, zużywania się części, zabrudzenia mechanizmów, a także nieostrożnego obchodzenia się i niewłaściwej konserwacji mogą powstać niesprawności w mechanizmach pistoletu.

W celu zapewnienia normalnego działania pistoletu należy:

  • przestrzegać zasad przechowywania i czyszczenia pistoletu;
  • przed ładowaniem sprawdzić naboje; nabojami uszkodzonymi i zabrudzonymi nie należy ładować pistoletu;
  • przed strzelaniem przetrzeć do sucha przewód lufy;
  • chronić pistolet przed zabrudzeniem (piaskiem, kurzem itp.).


2.4.2. Charakterystyczne zacięcia podczas strzelania i sposoby ich usuwania

1. Niewyrzucanie łuski (naboju):

  • asymetria (owalizacja) kryzy łuski; obrócić nabój o 90°;
  • za mała średnica kryzy naboju; wymienić nabój;
  • zużycie zęba wyrzutnika; wymienić wyrzutnik;
  • wypadnięcie zagiętego końca popychacza wyrzutnika z otworu szkieletu; włożyć koniec popychacza do otworu szkieletu.

2. Brak samoczynnego otwierania lufy:

  • zanieczyszczenie czółka pistoletu lub powierzchni zaczepu w miejscu oparcia o tulejkę oporową; oczyścić;
  • pęknięcie sprężyny lufy; wymienić sprężynę lufy.

3. Niemożność otwarcia lufy::

  • pęknięcie zatrzasku luty; wymienić zatrzask;
  • zgięcie zęba zaczepu kurka; wymienić zaczep.

4. Nieodpalenie naboju:

  • wadliwy nabój — obrócić nabój o 90° i w przypadku nieodpalenia, wymienić nabój;
  • zanieczyszczenie powierzchni kurka w okolicy iglicy lub otworu czółka; oczyścić;
  • pęknięcie lub znaczne osłabienie sprężyny kurka; wymienić sprężynę;
  • nadmierne zużycie iglicy (wystawanie iglicy z czółka min. 1,9 mm) lub jej złamanie; wymienić kurek;
  • nadmierne powiększenie szczeliny między lufą a czółkiem (max. 0,15 mm); wymienić lufę. 2.5. KONSERWACJA

2.5.1. Przegląd

Pistolet sygnałowy należy utrzymywać w czystości, ostrożnie się z nim obchodzić i przeglądać w celu zapewnienia jego sprawności technicznej i przydatności do użytku bojowego. Przed każdymi zajęciami należy go oczyścić na sucho i przeglądnąć, sprawdzając kolejno:

  1. czy pistolet nie jest załadowany; w tym celu nacisnąć zatrzask lufy i po jej otworzeniu się upewnić się, czy nie ma naboju; lufy nie zamykać;
  2. czy w lufie nie ma pęknięć, zbić, rozdęć, rdzy i ciał obcych; zamknąć lufę;
  3. działanie kurka i spustu; w tym celu napiąć kurek do oporu do tyłu, a następnie nacisnąć spust; kurek powinien energicznie wrócić do przedniego położenia (z trzaskiem);
  4. działanie bezpiecznika: w tym celu napiąć ponownie kurek, a następnie przytrzymując go, nacisnąć spust, przesunąć nieco kurek do przodu, zaprzestać naciskania spustu i powstrzymywania kurka; kurek powinien się ustawić na zębie zabezpieczającym i nie powinien dać się docisnąć do przedniego skrajnego położenia;
  5. odbezpieczanie; w tym celu napiąć kurek i nacisnąć spust; kurek powinien energicznie się przesunąć do przedniego położenia;
  6. ustawienie kurka; w tym celu — gdy kurek jest zwolniony — docisnąć kurek do przodu nie naciskając spustu; grot iglicy powinien się znajdować poniżej powierzchni czółka;
  7. działanie zatrzasku lufy; w tym celu nacisnąć zatrzask lufy (kurek nie powinien być napięty); lufa powinna się wówczas otworzyć samoczynnie, a zatrzask powinien powrócić do pierwotnego położenia; gdy kurek jest napięty, lufa nie powinna się otworzyć po naciśnięciu zatrzasku;
  8. działanie wyrzutnika; podczas otwierania lufy wyrzutnik powinien swobodnie się przesuwać i wysuwać co najmniej 3 mm poza tylne ścięcie lufy;
  9. wystawanie iglicy; w tym celu nacisnąć spust i docisnąć kurek do przodu; iglica powinna wystawać ponad powierzchnię czółka co najmniej 1,9 mm.


2.5.2. Czyszczenie i konserwowanie

Pistolet sygnałowy będący w użytku bieżącym należy czyścić i konserwować w następujących terminach:

Okoliczność Częstotliwość Termin
Nie używany do żadnych zajęć Raz w miesiącu Na ogół w „Dniu Techniki”
Używany do zajęć bez strzelania Po każdych zajęciach W dniu zajęć
Używany do strzelań Po każdym strzelaniu W dniu strzelań i przez następne 3 — 4 dni
Pistolet sygnałowy należy czyścić i konserwować w sali do czyszczenia broni lub innym, wyznaczonym do tego celu miejscu, a w warunkach polowych na odpowiednio przygotowanej podściółce.

Pistoletu sygnałowego wz. 1978 do czyszczenia i konserwacji użytkownik nie rozkłada. Pistolet można jednak w tym celu rozłożyć w warsztacie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, określonych przez szefa służby uzbrojenia jednostki wojskowej. Natomiast pistolet sygnałowy wz. 1944 do czyszczenia i konserwacji należy rozłożyć częściowo.

Podczas czyszczenia pistoletu należy się posługiwać drewnianymi pałeczkami wykonanymi we własnym zakresie. Np. do czyszczenia przewodu lufy potrzebna jest pałeczka o średnicy 22 — 24 mm lub kwadratowa o boku 15 — 17 mm i długości ok. 350 mm.

W celu wyczyszczenia przewodu lufy należy nawinąć na pałeczkę czyściwo[1], nawilżyć je płynem do czyszczenia[2], włożyć do przewodu lufy od strony wlotowej i płynnie przesuwać wzdłuż całej lufy ok. 10 razy. Następnie zmienić czyściwo, nawilżyć je i powtórzyć czyszczenie kilkakrotnie, po czym sprawdzić czystą białą szmatką, czy nie pozostają na niej ślady osadu prochowego lub rdzy.

Po upewnieniu się, że przewód lufy jest czysty, pokryć go równomierną, cienką warstwą płynu do konserwacji[3].

Pozostałe dostępne części metalowe należy również starannie oczyścić i zakonserwować cienką warstwą tego samego płynu. Jeżeli pistolet ma być przechowywany przez okres do 2 lat, to należy owinąć go papierem LIK i zamknąć w szczelnej skrzyni (typowej dla broni strzeleckiej). Po upływie roku przechowywania sprawdzić stan konserwacji i w razie potrzeby przekonserwować i owinąć świeżym papierem LIK.


2.5.3. Przechowywanie

Pistolet sygnałowy przechowuje się nie załadowany, ze zwolnionym kurkiem, zamkniętą lufą, wyjęty z futerału i umieszczony w sejfie lub szafie (skrzyni).

Miejsce przechowywania i sposób zabezpieczenia określają oddzielnie przepisy dotyczące broni palnej.

Sposób konserwacji zależy od czasu i warunków przechowywania.

Podczas marszu i przejazdów środkami transportu samochodowego, kolejowego, morskiego i lotniczego pistolet przechowuje się w futerale.





  1. pakuły, szmaty, troki;
  2. płynem do konserwacji bezsmarowej;
  3. płyn do konserwacji bezsmarowej PKB lub Antykol.





Public domain Na podstawie art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631) nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego akty normatywne, ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole. Powyższa grafika należy do tej grupy, a zatem nie jest przedmiotem prawa autorskiego (należy więc do domeny publicznej). Godło RP