obiektywnie istniejącej rzeczywistości, zewnętrznej w stosunku do poznającego podmiotu, nadaje tak rozumianej geopolityce charakter wyraźnie scjentystyczny, „naukowy”. W tym kontekście geopolitykę można rozumieć bardzo szeroko, jako naukę badającą procesy i zasady rozwoju państw i regionów świata traktowanych jako element całościowego systemu globalnego. Analizującą, jak i z pomocą jakich mechanizmów, na podstawie jakich zasad trwa i funkcjonuje współczesny porządek międzynarodowy. Geopolitykę można uznać za naukę, której przedmiotem zainteresowania są podstawowe struktury i obiekty porządku międzynarodowego, fundamentalne zasady funkcjonowania i ewolucji współczesnego światowego społeczeństwa. Przedrostek „geo” w słowie geopolityka oznacza więc nie tylko geograficzny lub przestrzenno-terytorialny aspekt polityki konkretnego państwa lub grupy państw, ale i skalę, parametry i wymiary, reguły i normy zachowania się zarówno społeczeństwa globalnego, jak i konkretnych krajów, regionów, bloków w kontekście globalnym[1]. Jest to nurt geopolityki współczesnej, który można też określić jako neo-klasyczny, gdyż zwolennicy tak rozumianej geopolityki, jak np. Zbigniew Brzeziński, w swoich pracach odwołują się do klasycznych założeń i teorii, wokół których koncentrowały się geopolityczne rozważania na początku XX w., nawiązując do prac takich „klasycznych” myślicieli geopolitycznych, jak Alfred Mahan, Halford Mackinder czy też Karl Haushofer.
Drugi z komponentów współczesnej wiedzy geopolitycznej ― aspekt psychologiczno-kulturowy ― jest związany z dominującymi w nauce końca XX w. tendencjami (obecnymi także w pracach o charakterze geopolitycznym) do odwrotu od tzw. tematyki „twardej” na rzecz tematyki „miękkiej”: systemów wartości, znaczeń, norm i reguł, form dyskursu publicznego, mentalności zbiorowej itp. „Kulturowy zwrot” w badaniach geograficznych związany był z pewnym ogólnym trendem w naukach humanistycznych i studiach kulturowych, aby większą uwagę przypisywać miejscu, w którym przebiega ludzka aktywność. Miejsce aktywności ludzkiej coraz częściej było postrzegane nie jako arena ludzkich działań, ale raczej jako medium, poprzez które relacje społeczne są „produkowane” i „reprodukowane”[2].
W związku z tym od lat siedemdziesiątych w geopolityce można wyróżnić nurt badawczy, w którym nie akcentuje się już tak mocno roli czynników fizycznych i społeczno-gospodarczych, natomiast bada się przede wszystkim polityczne wyobrażenia mieszkańców, ich ideały kulturowe i mity, konceptualny obraz
