Strona:Wiktor Hugo - Nędznicy cz1.pdf/221

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.





II.
Pierwszy zarys dwóch figur podejrzanych.

Złapano myszkę dość mizerną; ale kot rad jest i z chudej myszy.
Co za jedni ci Thenardier?
Powiemy o nich teraz słów kilka; później uzupełnimy obraz.
Istoty te należały do owej klasy bękarciej, złożonej z chłopów dorobkowiczów i ludzi oświeceńszych spodlonych, klasy pośredniej między średnią i niższą, mającej narowy drugiej i wady pierwszej, bez szlachetnych natchnień robotnika i poczciwej rządności mieszczanina.
Natury karłowate: jeśli przypadkiem rozgrzeje je jak i ogień ponury, stają się potwornemi. Na dnie duszy kobiety leżały zarody bydlęcia, w duszy mężczyzny gotowy materjał na łajdaka. Oboje w najwyższym stopniu uzdolnieni do ohydnego postępu w kierunku złego. Są dusze-raki, które cofają się nieustannie ku ciemnościom, w życiu raczej pełzają wstecz niż kroczą naprzód; doświadczenie służy im na to, żeby stać się szpetniejszemi: codziennie gorsze, przesiąkają coraz czarniejszą podłością. Do takich dusz należeli ten człowiek i ta kobieta.
Szczególniej Thenardier przeraziłby fizjonomistę. Na pewnych ludzi dość jest spojrzeć, żeby poczuć ku