Strona:Wielki świat Capowic - Koroniarz w Galicyi.djvu/313

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

zapewne tylko jakiś nieszczęśliwy przypadek stał się tego przyczyną. Bo też nawet przy uwzględnieniu przytoczonego powyżej paragrafu c. k. kodeksu karnego, nawet przy nasuwającym się z tego powodu perspektywicznym widoku szubienicy, nawet .... nawet w obwodzie Cybulowskim nakoniec, trudno przypuszczać, ażeby szlachcic polski wręczył dokument podobny reprezentantowi c. k. władzy. Raczejby poświęcił mienie, rodzinę, życie....
Ale bądź co bądź, c. k. władza znalazła się w posiadaniu tego dokumentu, i poznawszy z niego, ilu lojalnych i dobrze myślących obywateli znajduje się w obwodzie Cybulowskim, ozdobiła orderem c. k. starostę tego obwodu. Ażeby zaś i tej garstce lojalnej i dobrze myślącej zrobić także jaką przyjemność, c. k. władza zarządziła w całej Galicyi stan oblężenia, połączony z wartami włościańskiemi i z różnymi innymi nadzwyczajnymi środkami ostrożności, co wszystko z początkiem marca spadło jak grom na kraj cały, i w całym kraju położyło koniec czynnościom organizacyi narodowej. W obwodzie Cybulowskim, surowy ton nowych rozporządzeń austryackich sprawił popłoch paniczny. Ci właśnie, którzy się w duchu czuli najniewinniejszymi wobec rządu, bali się najwięcej. Z kilku domów wypędzono po prostu za bramę kryjących się tamże cucyglerów. Powrzucano w wodę zapasy amunicyi, broń i inne przybory powstańcze. Położenie tych powstańców, którzy nie byli rodem z Galicyi, było fatalne. Rząd dał im dwudniowy termin do zameldowania się, w przeciwnym zaś razie mieli być wydani w ręce Moskwy. Resztki karności wojskowej nie pozwalały im stosować się do tego rozporządzenia bez rozkazów swoich przełożonych, tymczasem krótki termin minął, a rozkazy żadne nie przychodziły, bo zwykłe sposoby komunikacyi były przecięte. Pochwytani przez patrole i przez warty włościańskie, jedni natychmiast byli odstawieni do granicy, drudzy zaś oczekiwali tego samego losu w więzieniach.
Mam nadzieję, że kiedyś historyk jakiś opisze dokładnie wszystkie te wypadki; tutaj wspominam o nich tylko, ponieważ wpłynęły przeważnie bardzo na los mojego bohatera.