o takim wypadku nie słyszałem. Kawał mięsa w ten sposób cały czas trzymany jest w ręku. Prócz „butugasu“ gotują jakuci polewkę z krwi bydlęcej, ale bez soli i żadnej zaprawy; wątpię czy nawet spartańczycy jeśćby ją chcieli. Herbatę cegiełkową piją w ogromnej ilości. Ona wyparła z codziennego, użycia kumys. Są rodziny, dla których herbata zabielona mlekiem, służy w ciągu wielu miesięcy za jedyny pokarm. Bogaci piją herbatę 3 i 4 razy na dobę, za każdym razem od 6 do 10 filiżanek na osobę.
Podstawą pożywienia Jakutów pozostało, jak wskazuje ten krótki opis, mleko; tylko dawniej było to mleko kobyle, a obecnie jest krowie. W ułusach pasterkich rodzina jakucka, średniej zamożności, składająca się z 4—5 osób, spożywa rocznie udój od 5 do 6 krów, co przedstawia od 200 do 300 pudów mleka. Z tej ilości 60 lub 100 idzie na „tar“ zimowy, masło i t. d., reszta zjada się jako „sorat“, słodka śmietanka, mleko do herbaty i t. d.
Oto ilość żywności spożytej w rok przez taką rodzinę:
Oficyalne źródła podają, że w 1889 roku trudniło się myśliwstwem:
| Mleka świeżego i zebranego ....... | od | 140 | do | 200 | pudów |
| Taru ................ | „ | 45 | „ | 50 | „ |
| Masła ................ | „ | 2 | „ | 3 | „ |
| Mąki ................ | „ | 5 | „ | 30 | „ |
| domieszek roślinnych, miazgi, korzeni, jagód . | „ | 100 | „ | 10 | „ |
| Ryby ................ | „ | 100 | „ | 10 | „ |
| Mięsa ................ | „ | 4 | „ | 5 | „ |
| Łoju ................ | „ | ½ | „ | 1 | „ |
| Soli ................ | „ | 2½ | „ | 10 | funtów |
| Herbaty ............... | „ | 8 | „ | 10 | cegiełek |
| Cukru ................ | „ | — | „ | 5 | funtów |
| Wódki ................ | „ | — | „ | ¼ | wiadra |
| Tytoniu ............... | „ | 3 | „ | 5 | funtów |
Ilość ryby i domieszek roślinnych jest zawsze w stosunku odwrotnym do ilości mięsa, mąki i mleka.
Nie mam dla porównania odpowiedniego spisu z przeszłości. Ale Middendorff wylicza zapasy bogatej rodziny jakuckiej w połowie ubiegłego stulecia:
| Herbaty kwiatowej ........... | od | 2 | do | 80 | funtów |
| Cukru białego ............. | „ | 40 | „ | 80 | „ |
| Wódki ................ | 5 wiader i więcej | ||||
| Koniny ................ | 30 pudów i więcej | ||||
| Wołowiny ............... | od | 20 | do | 30 | pudów |
| Masła topionego ............ | „ | 10 | „ | 50 | „ |
| Chajachu ............... | „ | 5 | „ | 7 | „ |
| Taru ................. | 25 pudów. | ||||
„Prócz tego: złapana ryba, zabita zwierzyna; i t. d. niekiedy mąka“[1]
- ↑ Ibid. Część II, dzieł VI, str. 785.
