nie, plemię, któremu sądzonem było zająć przodujące stanowisko wśród innych plemion ukraińskich i stworzyć organizację państwa ruskiego w pierwszych czasach istnienia narodu. Na zachód od Polan siedzieli Drewlanie, przodkowie dzisiejszych »Pohszuków«, na wschód za Dnieprem Siwerianie, na południe od Polan nad Dnieprem Ulicze, wyparci jednak prędko z siedzib pierwotnych przez koczownicze hordy Pieczeniegów; na wschód od Uliczów nad Dniestrem siedzieli Tywercy, wreszcie na północ od Tywerców, a na wschód od Drewlan, na dzisiejszym Wołyniu mieszkało plemię Dulebów.
Organizacja pierwotna owych plemion słowiańskich z biegiem czasu okazała się niewystarczającą. Z pośród chaosu słowiańszczyzny poczynają się wyodrębniać jednostki państwowe, łączące plemiona odrębne. W łonie plemion słowiańskich budzi się myśl polityczno-narodowej organizacji. Tak powstaje wśród plemion lechickich Polska, ku Gnieznu ciążąca, następnie zaś wśród wyżej wymienionych plemion ukraińskich, powstaje nowe społeczeństwo organizowane, nowe państwo — Ruś — ze stolicą w Kijowie.
Nie będę się tu rozwodził nad teorjami powstania państwa ruskiego, zaprowadziłoby to nas zadaleko. Z tych ń dziejów zamierzchłych weźmiemy fakta same. Otóż faktem jest, że w wieku X mamy już sformowane państwo ruskie, organizację polityczno-państwową plemion wschodnio-słowiańskich, opartą na systemie miast z siedzącymi w nich ruskimi książętami i ruskiemi drużynami. Maksimum swego rozwoju dosięgło państwo kijowskie za czasów Włodzimierza Wielkiego, który spoił luźną naogół organizację państwową nowym cementem: wprowadzeniem chrześcijaństwa i z niem greckiej, bizantyjskiej kultury.
Czasy następne po Włodzimierzu są czasami rozszerzania się, wzmacniania i przenikania w głąb społecznych i kulturalnych form, wyrobionych przez państwo
