Przejdź do zawartości

Strona:Wacław Lipiński, Szlachta na Ukrainie (1909).djvu/38

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

szłości pewną odpowiedź na to pytanie. Tu na kwestję przynależności narodowej szlachty ukraińskiej prawobrzeżnej, szlachty, która obecnie, z nielicznymi wyjątkami, w wyższych swych sferach za polską się uważa, postaram się spojrzeć z punktu widzenia historycznego, postaram się, o ile na to dane historyczne pozwolą, wykazać, jak się kształtowała w ciągu historji owa klasa społeczna i następnie w jakim charakterze narodowym występowała ona w dziejach.
Nie zapuszczając się w przeszłość zamierzchłą, dla braku danych przedewszystkiem, ― spojrzyjmy na szlachtę ukraińską w połowie wieku XVI, a więc w czasie poprzedzającym Unię Lubelską, t. j. w czasie, gdy »Polacy należący do Korony nie posiadali w W. Księstwie (a zatem i w ziemiach ukraińskich Księstwa Litewskiego) praw obywatelstwa«[1].

Szlachta wtenczas w owych ziemiach ukraińskich jest bez wyjątku prawie ruską, powiedzielibyśmy dziś ukraińską. Z pochodzenia: ukraińska przedewszystkiem, zapewne litewsko-białoruska w części, z domieszką może krwi turańskiej od granic południowych, narodowo jest ona wedle ówczesnego wyrazu ruską. A więc ruskimi są książęta: Ostrogscy, Zasławscy, Koreccy, Zbarascy, Wiszniewieccy, Czartoryjscy, Różyńscy, Sokolińscy, Puzyny, Czetwertyńscy

  1. Por. Al. Jabłonowski. Źródła dziejowe, t. XXII, Ukraina, str. 110.