Strona:Władysław Mickiewicz - Emigracya Polska 1860—1890.djvu/65

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

jej wodzów głośniejsza. Zabiegi przyjaciół naszej sprawy po 1863 r. nie mniej zasługują na uznanie; pozwoliły one setkom wychodźców dociągnąć do chwili, w której mogli własną pracą zapewnić sobie byt i zachować się na dalszą służbę ojczyzny.
Margrabia de Noailles, wyznając w sprawozdaniu z 11-go lutego 1865 r., że »stan finansowy komitetu centralnego był rozpaczliwy«, dodawał: „Młodzieżą polską również opiekuje się nowe stowarzyszenie założone w listopadzie pod prezydencyą Mgra de Ségur, a dyrekcyą Wielebnego ojca Perraud, Oratoryanina. Dowiedzieliście się z wielką radością, że w waszej trosce o emigracyę polską macie współpracowników. Stowarzyszenie to niejednej już biedzie ulgę przyniosło i dalej się temu zadaniu poświęca codziennie z uwielbienia godną gorliwością«.
I rzeczywiście kiedy współczucie Francuzów ostygło i komitet centralny ręce opuścił, I‘OEuvre du catholicisme en Pologne, założone 17-go września 1864 r. zajęło jego stanowisko z niespodziewanem powodzeniem. Wytknęło sobie za cel stworzyć centrum stowarzyszenia wyłącznie religijnego dla podtrzymywania w Polsce katolicyzmu zagrożonego przez prześladowania Rosyi. Członkowie płacili 5 franków rocznie. Do komitetu należeli: ksiądz Deguerry, Montalembert, Petitot, przełożony Oratoryanów, i Cornudet. Sekretarzem był Henryk Nowakowski, duszą całej tej organizacyi Ojciec Adolf Perraud; dzięki jego pomysłom i osobistym wpływom, Stowarzyszenie odniosło znakomite skutki. Ojciec Perraud mniemał, że Francya może większej liczbie dać chleb powszedni. Mgr de Sègur wystosował okólnik do wszystkich arcybiskupów i biskupów, prosząc ich o przyjmowanie bezpłatne młodych