stołami Niemiec, a zresztą wieki IX. i X. missyom przez klasztory podejmowanym nie bardzo sprzyjały. W wieku IX. już ustalać się poczęła zasada, że kierownictwo missyi spoczywa w ręku stolicy apostolskiej, a prawidłową organizacyą kościelną jest organizacya dyecezyalna, a nie organizacya samoistnych klasztorów. Dlatego coraz częściej spotykamy przykłady wnoszenia próśb do stolicy apostolskiej o zezwolenie na missye, tudzież przykłady, że missyami zajmują się sami biskupi, a nie klasztory. Oczywiście, że wskutek tego nie wykluczone jeszcze były missye klasztorne, ale poddane zostały kontroli papieża i biskupa, do którego okręg missyjny należał. Sprawa missyj u Słowian zachodnich poruszoną już była dość wcześnie i to równocześnie z missyami u ludów skandynawskich, a oparła się niemal w pierwszem swem stadyum o stolicę apostolską. Jeszcze Karol W. powziął plan tych missyj, ale myśl jego stała się dopiero wtedy bliższą urzeczywistnienia, gdy w r. 831 założono stolicę arcybiskupią w Hamburgu, której celem właśnie miało być apostolstwo. Pierwszym arcybiskupem został Ansgar, mnich ze Starej Korbei nad Sommą i otrzymał dla pracy missyonarskiej potrzebne od stolicy apostolskiej pełnomocnictwo. Podobną legacyę już dawniej uzyskał Ebbo arcybiskup z Rheims, lecz sam zbyt zajęty sprawami państwa, dla działalności w missyi wybrał mnicha Ansgara. W r. 831 Ansgar mógł samoistnie działać, a legacya jemu przez Grzegorza IV. udzielona, dotyczyła i jego następców, i rozciągała się »in omnibus circum quaque gentibus Danorum, Sueonum, Norvehorum, Farrie, Gronlandon, Halsingalondan, Islandan, Scrideuindun, Slavorum nec non omnium septentrionalium et orientalium nationum«[1]. Oryginał
- ↑ Jaffe, Regesta Nr. 2553, 2564 a zwłaszcza Nr. 2574.
