Strona:Władysław Abraham - Najdawniejsze statuty synodalne.djvu/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Uwzględniamy jednak również drugi nieoznaczony odpis Ulanowskiego, zaznaczając wszystkie odmiany tekstu. Okazał się on nadto bardzo przydatnym dla sprostowania wielu błędów rękopisu petersburskiego. Sprawia on bowiem wrażenie, jakoby pochodził z jakiegoś rękopisu, który się opierał bezpośrednio na wzorze pisanym za życia autora statutów, arcybiskupa Mikołaja. Przemawia za tem głównie przytoczony wyżej napis w nagłówku statutów umieszczony, stylizowany tak, jak gdyby arcybiskup ten był jeszcze przy życiu. Odpis ten tu i owdzie wydaje się nawet poprawniejszym, chociaż w ustępie o małżeństwie zdradza późniejszą przeróbkę tekstu w kierunku ewentualnego przeciągania zapowiedzi na dwa tygodnie, co się z równoczesnem dozwoleniem głoszenia ich w dnie powszednie nie zgadza.
W naszem wydaniu statutów łęczyckich oznaczamy rękopis petersburski głoską P, a ów drugi odpis Ulanowskiego głoską U.

Przypiski.


1) Wiadomość o rękopisach prawno-historycznych Bibljoteki w Petersburgu. Archiwum komisji historycznej VI, str. 421, nr. 244.
2) Teka nr. 50.
3) Statuty owe na podstawie rzadkiego dziś współczesnego wydania z r. 1513 wydrukował Ulanowski w publikacji: Materjały do historji ustawodawstwa synodalnego w Polsce w w. XVI. Archiwum komisji prawniczej I, str. 354—363, nr. III.
4) Akt zwołania tego synodu ogłosił również Ulanowski w Archiwum kom. hist. V, str. 214. W tym samym tomie znajduje się także ogłoszona przez niego wyżej powołana instrukcja jako dodatek do pracy: Kilka uwag o statutach synodów diecezjalnych krakowskich z XIV i XV stulecia. Ulanowski nie określił bliżej jej pochodzenia, zaznaczył tylko, że może wypadnie ją odnieść do synodu kaliskiego z r. 1420 i że możliwem jest również, że zawdzięcza powstanie swoje dopiero któremuś z późniejszych, ale bezwątpienia od chwili wydania statutów Mikołaja Trąby nie bardzo odległych, prowincjonalnych synodów.