Strona:Uwagi nad językiem Cyprjana Norwida.djvu/14

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

. . . . . . . . masz być piórem, . . . .
. . . . . . . którem ospę z krwią mieszają młodą
Albo za wartkie strzałom przytwierdzają grzywy. (Pióro).

Ad 3)

Ekonom twardym batogiem kreśli w powietrzu hieroglif
smutku zwierzęcego, hieroglif sprawiedliwości oczywistej.
(Łaskawy opiekun).
. . . . . hieroglify niemych cierpień... pięście. (Dumanie II).
. . . . . . . . miluchne ręce . . . .
Splątane w słodki węzeł, w liturgiczne szczęście. (tamże).
. . . z prawem oburzeniem, jak prorok z aniołem
Pasować się . . . . . . . . . . . . . (tamże).
. . . . . . . . . . . . na dźwięk ostatni
Pełny, krzepki, przeciągły, serca się nawłóczą,
Jak paciorki różańca... (Wieczór w pustkach).
. . . . . . . . . kamienny pacierz. . . . .
Tyś ów pacierz zmówił. (Adam Krafft).



§ 5. Pozatem działała jeszcze lektura, która wywiera bodaj czy nie najbardziej stanowczy wpływ na język i styl pisarza. Tę sprawę, w odniesieniu do tego okresu twórczości Norwida, dosyć wyczerpująco zanalizowała pani Zofja Szmydtowa[1]. Wymienić tu przedewszystkiem trzeba Kochanowskiego, Malczewskiego, Zaleskiego i poetów z Cyganerji Warszawskiej. Dodajmy, że słowo «lektura» trzeba tu rozumieć jak najszerzej i uwzględnić także lekturę naukową, której nadewszystko dostarczały ówczesne czasopisma literacko-naukowe. Poprzez całą twórczość Norwida przebijają się wspomnienia z lektury Górnickiego, Kochanowskiego, Homera, Horacego, Dantego, Szekspira, Byrona, Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a przedewszystkiem i stale — Biblji. Wpływy te przybierają wszystkie możliwe formy. Objawiają się więc:

1) jako ważne współczynniki w tworzeniu zrębów postawy Norwida wobec świata; 2) jako referaty teore-

  1. Norwid wobec tradycyj literackich, Odbitka ze spraw. gimn. im. Cecylji Plater-Zyberkówny. Warszawa 1925.