Strona:Tytus Czyżewski - Lajkonik w chmurach.djvu/66

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

takie może być użyte w poezji. Jeśli wezmiemy np. pewną ilość słów i za pomocą t. zw. anarchizacji połączymy je, dając im znaczenie autonomiczne i suggestywne, dając im w zbiorowisku (zdaniu) mniejsze, lub większe znaczenie logiczne, lub wyobrażeniowe, zbliżymy je do istotnego znaczenia słowa, jako poezji.
W przedmowie do mego „Robespierre’a“[1] (r. 1927) napisałem: „Każdemu słowu w mojej poezji daję indywidualne znaczenie i autonomię, a zarazem przez „anarchizację“ (nie anarchję) słów, dzielę je na grupy analogicznych słów, z których wydobywam analogiczne zdania i t. d. Dlatego słowa i zdania mimo powierzchownej często alogiczności w całości (przez kontrast materjału wiązań) dają spoistą istotę, która żyje jako organizm w przyrodzie“. Zupełne zerwanie z dotychczasową „logicznością“ poezji, jakkolwiek się ona nazywała: romantyzmem, czy symbolizmem, prowadzi do stworzenia poezji sugestywnej, poezji prawdziwego realizmu.
Słoło, jako dźwięk, czy jako sugestja, jako istotny głos przyrody: śpiew ptaków, głosy zwierząt, śpiewy pierwotnych ludów — jest podstawą poetycznej autonomji słowa, która prowadzi do możliwości zupełnie nowych i szerokich w prozie i poezji.

1929 Collioure, (Pyrenées orientales).


  1. Tytus Czyżewski: Robespierre, Rapsod — Od romantyzmu do cynizmu, Warszawa, 1927. Dom Książki Polskiej.