Strona:Thomas Paine - Zdrowy rozsądek.pdf/34

Każda pojednawcza metoda na rzecz pokoju pozostała nieskuteczną. Nasze prośby odrzucono ze wzgardą, a posłużyły jedynie przekonaniu nas, iż nic jak powtarzane petycje nie schlebia królów próżności, czy ich uporczywości nie utwierdza — a nic bardziej niż ta właśnie miara nie czyniło królów Europy absolutnymi: świadkami Dania i Szwecja. Takowoż, jako że nic tylko ciosy nastarczą, na Boga, niechże dojdzie do separacji, aby nie zostawiać następnego pokolenia podrzynaniu gardeł, pod zbezczeszczonymi i pustymi nazwaniami rodzica i dziecka.

Twierdzić, iż nigdy tego znów nie spróbują, jest próżne i wizjonerskie; myśleliśmy tak przy uchylaniu skarbowej opłaty, lecz rok czy dwa nas ocuciły. Możemy się jednak również spodziewać, że pokonane, narody sporu nie ponowią.

Co do rządowych spraw, nie jest w mocy Brytanii oddawać temu Kontynentowi sprawiedliwość: biznes wnet stanie się tu zbyt ważki i zawiły, aby z jakim znośnym stopniem wygody zarządzała nim siła tak od nas daleka, a tak nas niewiadoma; tak więc, jeżeli nas nie podbiją, nie będą nami zarządzać. Ażeby zawsze trzy czy cztery tysiące mil biegać z podliczeniem czy petycją, cztery czy pięć miesięcy na odpowiedź czekać, a po otrzymaniu pięć do sześciu dalszych musieć sobie objaśniać, za parę lat wyglądać będzie na błazeństwo albo niedojrzałość. — Był czas gdy to było właściwe; a jest też czas właściwy, by z tym skończyć.

Małe wyspy co nie są w stanie siebie chronić, są właściwymi obiektami dla rządów by się nimi zajmowały; jest jednak coś bardzo absurdalnego w oczekiwaniu, że kontynent będzie trwale zarządzany przez wyspę. W żadnym wypadku nie uczyniła nigdy natura satelity większym niż planeta prymarna, a tak jak Anglia i Ameryka odwracają jedna względem drugiej powszechny porządek natury, jest jasnym iż przynależą do różnych