Strona:Theodore Roosevelt - Życie wytężone.pdf/104

Wielkiego prawie całość tego, czem był wówczas świat cywilizowany, została podzielona między monarchie greckie, rządzone przez jego towarzyszów i ich następców. Ten świat grecki był bardzo świetny i bardzo bogaty. Zawierał potężne monarchie wojskowe i olbrzymie miasta handlowe, pod rządami republikańskiemi. które osiągnęły najwyższy szczyt powodzenia handlowego i przemysłowego. Sztuka kwitnęła w stopniu nadzwyczajnym; nauki posuwały się naprzód, jak nigdy przedtem. Były akademie dla literatów, było dużo mówców, dużo filozofów. Kupcy i aferzyści wzbogacali się szybko i podczas długiego okresu czasu żołnierze greccy zachowali wyższość i rozgłos, które osiągnęli pod potężnym zdobywcą wschodu. Ale serce ludu było nieuleczalnie fałszywe, zdradzieckie i znieprawione. Prawie każdy mąż stanu miał swoją cenę, prawie każdy żołnierz był najemnikiem, który pod pierwszym lepszym wpływem gotów był zdradzić najświętszą sprawę. Zepsucie moralne żarło całą budowę społeczną i domową aż do czasu, kiedy niewiele więcej niż w stulecie po śmierci Aleksandra, państwo, jakie pozostawił, stało się zwyczajną błyszczącą łupiną, która załamała się jak domek z kart pod naciskiem Rzymian, bo Rzymianie przy swych wszystkich wadach byli wówczas rasą w całej pełni męzką, rasą o mocnym, męzkim charakterze.
 Tak samo dla narodu, jak dla jednostki, jedyną rzeczą koniecznie wymaganą jest charakter — charakter, który zarówno śmie i czyni, jak znosi, charakter czynny w praktykowaniu cnoty, a nie