Strona:Teodor Herzl.pdf/23

 Żydostwo też nigdy nie stałoby się narodem, gdyby nigdy nie posiadało własnego państwa. Skoro zaś narodem było, nie może ono, przy swej zwartości wewnętrznej, utracić swej narodowości, chyba że przez śluby mieszane wsiąknie w inną jakąś narodowość. Mam jeszcze inne zarzuty przeciwko Herzl’owskiej teorji państwowej; jednakże nie będę ich tu wyłuszczał, gdyż zanadto by mnie to oddaliło od mego zamiaru wyłożenia genialnej koncepcji Herzla o państwie żydowskiem.
 Niema najmniejszej pod każdym względem wątpliwości, że „Society of Jews“, jaką Herzl projektuje, lub też organizacja sjonistyczna, jaką w rzeczywistości stworzył, posiada zupełne prawo do przemawiania i pertraktowania w imieniu narodu żydowskiego. Jest ona dostatecznie wylegitymowana, gdy przedstawia siebie samą i wykazuje przynajmniej możliwość dalszego przyłączenia się do niej Żydów. Nie powinna wcale wykazać, że obejmuje liczebną większość żydostwa.
 Lecz powracam do „Państwa żydowskiego“.
 „Jewish Company“ będzie musiała zebrać wielki kapitał w postaci zapisów na akcje. Herzl mówi o miljardzie; nie chce jednak niewolniczo trzymać się tej sumy. Kto ma dać te pieniądze? Możliwe są trzy drogi: 1. Środków dostarczy finansjera żydowska. Po tej drodze jednak iść niepodobna, gdyż z tej strony oczekiwać należy największego oporu. 2. Żydowska klasa średnia. To zaś doprowadziłoby do rozmaitych przesileń i niepożądanych skutków. Trzeba zatem obrać trzecią drogę: założyć bank ludowy. Najszersze warstwy narodu żydowskiego winny ująć w własne ręce dzieło samowyzwolenia. Ta droga — Herzl nie wątpił o tem ani na chwilę — doprowadzi do celu.
 Czy jednak naród żydowski zechce państwa żydowskiego? Herzl twierdzi, że tak; on wie o tem napewno. Bowiem: „Dźwignią jego jest — nędza żydowska“. Naród żydowski zapragnie wydostać się ze strasznego ucisku, w jakim właściwie wszędzie się znajduje, lub też który w nielicznych krajach, dotychczas przez zarazę antysemicką nie nawiedzonych, dziś-jutro mu grozi. Cienka warstwa wierzchnia Żydów zasymilowanych dzieło to tembardziej energicznie popierać i przyśpieszać będzie, aby uwolnić się od ciężaru i niedopuścić do tego, by napływ Żydów jeszcze nie zasymilowanych, naprz. z Europy Wschodniej, proces zupełnej jej asymilacji powstrzymał, prze-