Strona:Szczęsny Morawski - Sądecczyzna za Jagiellonów.djvu/25

2. Sól — żelazo.

 Sól! owo dobrodziejstwo błogosławionej Kingi tak obficie i w takiej dobroci wydały żupy przez nią otwarte: iż w obec niej nietylko zbladła sława kopalń węgierskich, ale owszem sól polska wielkiego nabyła pokupu w samejże krainie madziarskiej. Szła w zamian za żelazo, a Sądcczanie z Podhalany wraz pośredniczyli kupi zyskownej. Musiała być o dużo tańszą i słońszą od maramoroskiej i saroskicj, skoro ją tak chętnie kupowano, zaniedbując wydobywanie własnej. Zyski z niej musiały być nie lada, skoro król Kazimierz uprosił siostrzana swego, Ludwika, że dozwolił dowóz soli polskiej na Węgry.
 Przywilej (LXI) — R. 1364 — Sól polska na Węgry.
 Ludwik — król węgierski — Wszem wiernym: wiecnikom, grabiom, kasztelanom, szlachcie i t. p. obwieszczamy:
 — Na braterskie wstawienie się Kazimierza króla polskiego zezwoliliśmy: aby sól brata naszego króla polskiego, przez Węgrów, Polaków i wszelkiej mowy kupców, bez żadnej przeszkody prowadzoną i sprzedawaną bywała, aż do miasta naszego Saros.
 — Niniejszem więc obwieszeniem nakazujemy Wam, aby kupcy ci, jakiejkolwiek narodowości, wiodąc sól z królestwa polskiego w królestwo węgierskie, t. j. do miasta Saros, żadnych nie doznawali przeszkód.
 — Którą wolą naszą obwieścicie po wszystkich granicach.
 — Dan w Budzie, w dzień ś. Pawła, r. 1354. (Dogiel.)
 Przywilej (LXII) — R. 1355 — Jan dziedzic Zakliczyna, górnik wielicki.
 My Kazimierz.... obwieszczamy: — Że uwzględniając wierne, miłe, pracowite i pilne służby dzielnego Hanka dziedzica Zakliczyna, a wójta myślenickiego; mianowicie częstą pracę jego okazaną w szybach i studniach solnych naszych wielickich, które bronił, aby prze lenistwo jakie nie spustoszały, wzmagał robotami górników, zarządzając działami robót wszczynanych lub opuszczanych.
 — Za te więc zasługi wierne, chcąc zachęcić i wynagrodzić za mistrzostwo w żupach naszych wielickich; — onemuż Hankowi i potomkom jego prawym dziedzicznie nadajemy:
 — Czynsz tygodniowy półgrzywnia pieniędzy zwykłych,